اقتصاد محیط زیست
سمانه باقری
چکیده
مقدمه: انقلاب صنعتی نه تنها عصر جدیدی از رشد سریع اقتصادی را در کشورها آغاز کرد، بلکه پدیده های امروزی، مانند گرمایش جهانی و تغییرات آب و هوایی را نیز به همراه داشت. از جنبه های اصلی انقلاب صنعتی، تبدیل اقتصاد جهانی به اقتصادهای مبتنی بر سوخت های فسیلی است. استفاده از سوختهای فسیلی بهطور مستمر سطح کربن موجود در جو را مختل ...
بیشتر
مقدمه: انقلاب صنعتی نه تنها عصر جدیدی از رشد سریع اقتصادی را در کشورها آغاز کرد، بلکه پدیده های امروزی، مانند گرمایش جهانی و تغییرات آب و هوایی را نیز به همراه داشت. از جنبه های اصلی انقلاب صنعتی، تبدیل اقتصاد جهانی به اقتصادهای مبتنی بر سوخت های فسیلی است. استفاده از سوختهای فسیلی بهطور مستمر سطح کربن موجود در جو را مختل میکند و در نتیجه باعث حفظ گرما در جو می شود. با توجه به این که کشورهای عضو اوپک، فروشنده نفت هستند و در مصرف انرژی های فسیلی، مزیت نسبی دارند و مصرف انرژی به انتشار گاز کربنیک منجر می شود، پس پژوهش در زمینه انتشار گاز کربنیک ضرورت می یابد.مواد و روش ها: در این پژوهش، ابتدا با استفاده از شاخص سرریز دیبلد-ییلماز، سرریز انتشار گاز کربنیک در کشورهای عضو اوپک بررسی شد و سپس با استفاده از تئوری شبکه پیچیده، شبکه سرریز در کشورهای عضو اوپک بررسی شد.نتایج: مطابق نتایج این پژوهش، سرریز انتشار گاز کربنیک از کشور آنگولا به ایران 1/6 درصد، امارات متحده عربی 6 درصد، الجزایر 8/0 درصد، اکوادور 9/1 درصد، عراق 1 درصد، کویت 12 درصد، لیبی 5 درصد، نیجریه 4/1 درصد، قطر 1 درصد، عربستان سعودی 3/3 درصد و ونزوئلا 8/8 درصد است. کویت بیشترین سرریز انتشار گاز کربنیک به ایران را دارد. بیشترین سرریز انتشار گاز کربنیک از ایران به کشور عراق و آنگولا است. در این پژوهش، گره ها، کشورهای عضو اوپک هستند و ضخامت یال های بین گره ها، مقدار سرریز انتشار گاز کربنیک در بین کشورهای عضو اوپک می باشد. مقدار Contribution to others که به معنی سرریز انتشار گاز کربنیک انتقالی است برای کشور امارات متحده عربی بیشترین مقدار است و به این معنی است که این کشور در بین کشورهای عضو اوپک بیشترین مقدار سرریز انتشار گاز کربنیک را دارد. مقدارNET منفی نشان می دهد سرریز خالص دریافتی بالاتر از سرریز منتقل شده است. مقدار NET مثبت نشان می دهد که سرریز انتقالی بالاتر، از اثر سرریز دریافتی است. مقدار TCI (Total Connectedness Index) در این پژوهش 76/61 درصد است که عدد بزرگی است و نشان می دهد اثر سرریز در کشورهای عضو اوپک، قوی است. در نهایت با استفاده از تئوری شبکه پیچیده به بررسی این سرریز پرداخته شد.بحث: مطابق نتایج این پزوهش کشورهای آنگولا، اکوادور، ایران، عراق، لیبی و ونزوئلا، فرستنده سرریز انتشار گاز کربنیک و کشورهای کویت، نیجریه، قطر، عربستان و الجزایر، گیرنده سرریز انتشار گاز کربنیک هستند. کشور کویت، بیشترین سرریز انتشار گاز کربنیک به ایران را دارد. بیشترین سرریز انتشار گاز کربنیک از ایران به کشور عراق و آنگولا است. شاخص TCI 76/61 درصد است که نشان می دهد اثر سرریز در این کشورها قوی است. قطر بزرگترین فرستنده اثر انتشار گاز کربنیک در شبکه اثر سرریز انتشار گاز کربنیک در کشورهای عضو اوپک می باشد. کشور لیبی دارای بیشترین مقدار Weighted Indegree است و فرستنده اثر سرریز انتشار گاز کربنیک، کشور قطر دارای بیشترین مقدار Weighted Degree است. کشورهای قطر، نیجریه و آنگولا در یک خوشه و کشورهای اکوادور و ونزوئلا در یک خوشه و کشورهای ایران، عراق، کویت، لیبی، عربستان سعودی و امارات متحده عربی در یک خوشه از اثر سرریز انتشار گاز کربنیک قرار می گیرند. مقدار Degree، Outdegree و Indegree در تئوری شبکه پیچیده برای همه کشورها یکسان به دست آمده است.
امیدعلی عادلی
چکیده
اگرچه رشد و توسعه اقتصادی در کشورهای مختلف باعث افزایش رفاه اقتصادی شده است اما در کنار آن آلودگی های محیط زیستی زندگی بشر را تهدید می نمایند. هدف مطالعه حاضر بررسی عوامل مؤثر بر آلودگی هوا با تأکید بر انتشار گاز دی اکسیدکربن در بین کشورهای منطقه اکو طی سال های 2000 تا 2018 با تأکید بر توسعه مالی است. برای بررسی اثر توسعه مالی ...
بیشتر
اگرچه رشد و توسعه اقتصادی در کشورهای مختلف باعث افزایش رفاه اقتصادی شده است اما در کنار آن آلودگی های محیط زیستی زندگی بشر را تهدید می نمایند. هدف مطالعه حاضر بررسی عوامل مؤثر بر آلودگی هوا با تأکید بر انتشار گاز دی اکسیدکربن در بین کشورهای منطقه اکو طی سال های 2000 تا 2018 با تأکید بر توسعه مالی است. برای بررسی اثر توسعه مالی بر آلودگی های محیط زیستی از روش اقتصادسنجی داده های ترکیبی (Panel Data) استفاده شده و ضرایب مدل با نرم افزار Eviews 10 تخمین زده شده اند. متغیر وابسته تحقیق میزان انتشار گاز دی اکسید کربن بر حسب تن در سال و متغیر مستقل شاخص ترکیبی توسعه مالی است. دو متغیر کنترل شامل تولید ناخالص داخلی و میزان مصرف انرژی نیز در مدل لحاظ شده اند. در بلندمدت اثر توسعه مالی بر انتشار گاز دی اکسید کربن در کشورهای منطقه اکو مثبت و معنی دار است همچنین اثرات تولید ناخالص داخلی و مصرف انرژی بر انتشار گاز دیاکسید کربن مثبت و معنی دار هستند. ضریب تعیین مدل برابر با 99 درصد است که بیانگر قدرت توضیح دهندگی بالای مدل است. هر چند افزایش سطح فعالیت های اقتصادی باعث افزایش رفاه در جوامع مختلف می شود، اما با توجه به اینکه افزایش سطح فعالیت های اقتصادی به ویژه فعالیت های صنعتی، باعث افزایش انتشار گاز دی اکسیدکربن و آلودگی های محیط زیستی در کشورهای عضو اکو می شود، سیاستگذاران اقتصادی این کشورها باید با همکاری همدیگر سیاست ها و راهکارهای لازم جهت کنترل و کاهش میزان انتشار گاز دی اکسیدکربن و سایر آلاینده های محیط زیستی را به کار گیرند.