سمانه باقری
چکیده
پیشینه و هدف: بر اساس گزارش های بین المللی انتشار گاز کربنیک در ایران در حال افزایش است و در حال حرکت به رده های برتر ده کشور اول در انتشار گازکربنیک است، پس پژوهش در این زمینه ضرورت می یابد. هدف این پژوهش، تجزیه و تحلیل تابع انتشار گاز کربنیک و متغیرهای مؤثر در این تابع با استفاده از روش مارکف سوییچینگ با دو رژیم برای ...
بیشتر
پیشینه و هدف: بر اساس گزارش های بین المللی انتشار گاز کربنیک در ایران در حال افزایش است و در حال حرکت به رده های برتر ده کشور اول در انتشار گازکربنیک است، پس پژوهش در این زمینه ضرورت می یابد. هدف این پژوهش، تجزیه و تحلیل تابع انتشار گاز کربنیک و متغیرهای مؤثر در این تابع با استفاده از روش مارکف سوییچینگ با دو رژیم برای دوره زمانی 1975 تا 2018 میلادی است. در پژوهش های انجام شده تابع انتشار گاز کربنیک برای کشور ایران بررسی نشده است. این پژوهش برای نخستین بار به بررسی تابع انتشار گاز کربنیک در کشور ایران می پردازد. هدف این پژوهش بررسی تابع انتشار گاز کربنیک در کشور ایران با بهره گیری از روش مارکوف سوییچینگ است.مواد و روش ها: در این پژوهش از روش مارکف سوییچینگ بهره گرفته شد. در مدلهای مارکف سوئیچینگ، فرآیند سری زمانی، تابعی از یک متغیر تصادفی غیرقابل مشاهده است که، رژیم نام دارد. اگر سری زمانی در طی زمان با تغییر رژیم، تغییر داشته باشد، فرض ثابت بودن پارامترها در مدل های VAR موجه نیست و میتوان از مدلهای MS-VAR به عنوان جایگزینی مناسب استفاده شود. مدل مورد بررسی در این پژوهش، به صورت زیر است:LCO2t = β + LCO2t-1 + LENERGYt + LGDPt + (LGDP)t2 + Utβ عرض از مبدأ،LENERGY لگاریتم مصرف انرژی سرانه، LGDP لگاریتم تولید ناخالص داخلی به قیمت ثابت سال 2005 میلادی، U جمله خطا و (LGDP) 2 مجذور لگاریتم تولید ناخالص داخلی به قیمت سال 2005 میلادی،LCO2t-1 لگاریتم انتشار دی اکسیدکربن برحسب کیلوگرم با یک وقفه و LCOt لگاریتم انتشار دی اکسیدکربن (کیلوگرم در هر تولید ناخالص داخلی به قیمت دلار سال 2010) است. داده های این پژوهش از سایت بانک جهانی گردآوری شده است و از نرم افزار Oxmetrics7 برای برآورد مدل بهره گرفته شد. مدل با دو رژیم، یک رژیم با نوسان بالای انتشار گاز کربنیک و رژیم با نوسان پایین انتشار گاز کربنیک در نظر گرفته شد.نتایج: در این پژوهش دو رژیم، شامل رژیم نوسان بالای انتشار گاز کربنیک و رژیم نوسان پایین، انتشار گاز دیاکسیدکربن بررسی شد. مطابق نتایج، فرضیه منحنی کوزنتس ایران به شکل U معکوس تأیید شد. مطابق نتایج، کشور ایران در ابتدای قسمت نزولی منحنی کوزنتس قرار دارد. در تابع انتشار گاز دی اکسیدکربن، لگاریتم انتشار گاز دی اکسیدکربن با یک وقفه، لگاریتم متغیر مصرف انرژی، لگاریتم تولید ناخالصداخلی حقیقی، لگاریتم مجذور تولید ناخالص داخلی حقیقی، به ترتیب 53/0درصد، 55/0 درصد، 46/0 درصد و 070/0- درصد اثر معنیداری بر انتشار گاز دی اکسیدکربن دارد. بحث: در این مدل عرض از مبدأ رگرسیون وابسته به رژیم است. متغیر وقفه دار لگاریتم انتشار گاز کربنیک، تأثیر مثبت و معنی دار بر لگاریتم انتشار گاز کربنیک داشته است که نشان میدهد با افزایش انتشار گاز دی اکسیدکربن دوره گذشته، انتشار گاز دی اکسیدکربن دوره بعد افزایش مییابد. گاز دیاکسیدکربن منتشر شده در یک دوره تا انتهای دوره به طور کامل جذب نمی شود و مقداری از آن به صورت انباره در محیط باقی می ماند. تمامی متغیرهای مدل با احتمال صفر در تابع معنادار شده است. بر اساس یافته های پژوهش، متغیرهای مصرف انرژی، تولید ناخالص داخلی حقیقی، مجذور تولید ناخالص داخلی حقیقی و متغیر انتشار گاز دی اکسیدکربن با یک وقفه، اثر مثبت و معنی داری بر انتشار گاز دی اکسیدکربن دارند.