نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی
نویسنده
گروه بیوسیستم، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
چکیده
امروزه در کلانشهرها مدیریت اصولی و بهداشتی پسماندها یکی از مهمترین مسائل مربوط به حوزه مدیریت شهری میباشد. با رشد علم و فناوری مشخص شده است که بازیافت کردن مواد زائد یکی از مناسبترین گزینهها در دفع پسماند می باشد. از طرفی مقدار قابل توجهی از پسماندهای جامد شهری از نوع پسماند آلی هستند. در صورت تبدیل این پسماندها به کود آلی که هم به حفظ محیطزیست کمک میکنند و هم باعث اشتغالزایی میشوند، از محصول نهایی تولید شده که در واقع همان کود کمپوست است میتوان در کشاورزی به منظور بهبود بافت خاک، افزایش ظرفیت نگهداری و افزایش مواد آلی خاک بهره گرفت و هم از آن به عنوان جایگزینی مناسب به جای کودهای شیمیایی استفاده نمود. با توجه به اهمیت موضوع، این پژوهش به ارزیابی رایجترین فناوریهای تولید کود از پسماند جامد شهری پرداخته است. فناوریهای مورد نظر در این پژوهش عبارتند از روش ورمیکمپوست، کمپوست ویندرو (پشتهای) و کمپوست راکتوری. به منظور بررسی جامع این فناوریها از دو روش VIKOR و روش مجموع ساده وزنی (SAW) استفاده گردید. نتایج این پژوهش نشان داد که در بین فناوریهای منتخب، فناوری ورمیکمپوست بیشترین امتیاز را در هر دو روش مدل تصمیمگیری چند معیاره بهدست آورده و به عنوان بهترین گزینه برای تولید کود از پسماند جامد شهری انتخاب میشود. پس از آن نیز فناوری کمپوست راکتوری و کمپوست ویندرو در رتبه های دوم و سوم قرار گرفتند.
کلیدواژه‌ها
- اصغرپور، م. 1383. تصمیمگیریهای چند معیاره، انتشارات دانشگاه تهران.
- بیزه، م. 1393. ارزیابی فنی و اقتصادی تولید کود ورمیکمپوست به روش جریان پیوسته. پایان نامه کارشناسی ارشد مکانیزاسیون کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد.
- پیشگر کومله، س، ح، کیهانی، ع، مستوفی سرکاری، م، ر، جعفری، ع. 1392. انتخاب مناسبترین سامانه برداشت ذرت بذری بر مبنای مدلهای TOPSIS و SAW، مجله تحقیقات مهندسی کشاورزی، جلد 14، شماره 2، صفحات 81 تا 92.
- داوودی نژاد، م. بی پروا، پ. 1394. اولویت بندی فناوری های تولید انرژی از فرایندهای تصفیه فاضلاب به روش تحلیل سلسله مراتبی، نشریه انرژی ایران، شماره 3.
- رضوی، س، ح، هاشمی، س، عموزاد مهدیرجی، ح. 1393. تصمیمگیری چند شاخصه در شرایط اطمینان و عدم اطمینان، تهران، انتشارات ترمه.
- شاهنظری، آ. 1399. ارزیابی فنی، اقتصادی و زیستمحیطی نیروگاههای حرارتی در مدیریت پسماند. مجله علمی مهندسی مکانیک. سال ٢٩، شماره 132، صفحات 9 تا 13.
- شاهنظری، آ. روحانی، ع. آقخانی، م. ابراهیمی نیک، م. 1396. رتبهبندی فرایندهای حرارتی تولید انرژی از زباله با استفاده از روش مجموع ساده وزنی(SAW). اولین کنفرانس ملی پژوهشهای کاربردی در علوم و مهندسی.
- شاهنظری، آ. 1399. اولویتبندی فناوریهای بازیابی انرژی از زباله جامد شهری (مطالعه موردی شهر مشهد). فصلنامه پژوهش و فناوری محیطزیست 5دوره 5، شماره 7، صفحات 67 تا 76.
- کامیابی، س. نوروزیفرد، ه. 1394. بررسی
روشهای رایج تولید کمپوست از پسماندهای عادی. کنفرانس ملی مدیریت کلانشهر با رویکرد محیط زیست - هاشمیمجد، ک. 1392. تولید کمپوست و ورمیکمپوست از ضایعات آلی. انتشارات آییژ
- Chen, L. Y., and Wang, T. C., 2009. Optimizing partners’ choice in IS/IT outsourcing projects: The strategic decision of fuzzy VIKOR. International Journal of Production Economics, 120(1), 233-242. https://doi.org/10.1016/j.ijpe.2008.07.022
- Opricovic, S. and Tzeng, G. H., 2004. Compromise solution by MCDM methods: A comparative analysis of VIKOR and TOPSIS. European journal of operational research, 156(2), 445-455. https://doi.org/10.1016/S0377-2217(03)00020-1
- Safarian, S., Sattari, S., Unnthorsson, R. et al., 2019. Prioritization of Bioethanol Production Systems from Agricultural and Waste Agricultural Biomass Using Multi-criteria Decision Making. Biophys Econ Resour Qual 4, 4 2019. https://doi.org/10.1007/s41247-019-0052-0
- Sharma A. and Rawal N., 2021. The Selection of Wastewater Treatment Units Based on Analytical Hierarchical Process. In: Pathak K.K., Bandara J.M.S.J., Agrawal R. (eds) Recent Trends in Civil Engineering. Lecture Notes in Civil Engineering, vol 77. Springer, Singapore. https://doi.org/10.1007/978-981-15-5195-6_73
- Yunus, Sattar., Muis, R., Anggraini, N., and Ariani, F., 2020. A Multi-Criteria Decision Analysis for Selecting Waste Composting Technology in Makassar, Indonesia. Journal of Southwest Jiaotong University, 55(4). https://doi.org/10.35741/issn.0258-2724.55.4.1
- Zaini, N. S. M., Basri, N. E. A., Zain, S. M., and Saad, N. F. M. 2015. Selecting the best composting technology using analytical hierarchy process (AHP). Jurnal Teknologi, 77(1). https://doi.org/10.11113/jt.v77.3180
)