تغییرات آب و هوایی و گرم شدن زمین از جمله مهمترین مشکلات انسان در چند دهه اخیر به حساب میآید. بهطوریکه این تغییرات بهصورت مستقیم و غیرمستقیم بر زندگی انسان تاثیر زیادی گذاشته است. بحرانهای زیستمحیطی موجود در ایران از جمله کمبود بارش، خشک شدن رودها، تالابها و دریاچهها باعث بروز مخاطرات و آسیبپذیری طبیعی و انسانی ...
بیشتر
تغییرات آب و هوایی و گرم شدن زمین از جمله مهمترین مشکلات انسان در چند دهه اخیر به حساب میآید. بهطوریکه این تغییرات بهصورت مستقیم و غیرمستقیم بر زندگی انسان تاثیر زیادی گذاشته است. بحرانهای زیستمحیطی موجود در ایران از جمله کمبود بارش، خشک شدن رودها، تالابها و دریاچهها باعث بروز مخاطرات و آسیبپذیری طبیعی و انسانی شده است. در این میان خشک شدن دریاچه ارومیه بهعنوان یک بحران ملی می‌تواند در ایجاد مشکلات و مخاطرات طبیعی و انسانی نقش مهمی را بازی کند. در این مقاله به بررسی اثرات خشکی دریاچه ارومیه بر مخاطرات و آسیبپذیری طبیعی و انسانی ناحیه پیرامون پرداخته شده است. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی است. دادههای پژوهش از سازمانها و مراکز مربوطه جمعآوری شده بهوسیله نرمافزار سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) تجزیه و تحلیل شده است. نتایج و پیشبینیهای این پژوهش نشان می‌دهد که با توجه به سکونت بیش از 3 میلیون نفر در پیرامون دریاچه ارومیه، وجود باغات، زمینهای کشاورزی و گونههای متنوع جانوری و گیاهی، در صورت خشکی کامل این دریاچه سکونت و سلامت محیطزیست در این ناحیه با مشکلات جدی مواجه می‌شود و از بین رفتن منابع غذایی و حیاتی باعث بروز تنشهای قومی و اجتماعی در منطقه خواهد شد.
باوجود گذشت یک دهه از شروع مدیریت پایدار پسماندها با استفاده از رویکرد R3 (کاهش در مبدأ، استفاده مجدد و بازیافت)، تابه‌حال کاربرد این رویکرد در کمینه‌سازی پسماندهای پتروشیمی در ایران بهکار گرفته نشده است. ازاین‌رو در این تحقیق به بررسی کاربرد این رویکرد بر روی پسماندهای تولیدی مجتمع الفین یازدهم منطقه ویژه اقتصادی پارس جنوبی ...
بیشتر
باوجود گذشت یک دهه از شروع مدیریت پایدار پسماندها با استفاده از رویکرد R3 (کاهش در مبدأ، استفاده مجدد و بازیافت)، تابه‌حال کاربرد این رویکرد در کمینه‌سازی پسماندهای پتروشیمی در ایران بهکار گرفته نشده است. ازاین‌رو در این تحقیق به بررسی کاربرد این رویکرد بر روی پسماندهای تولیدی مجتمع الفین یازدهم منطقه ویژه اقتصادی پارس جنوبی پرداخته شده است. نتایج بررسی نشان می‌دهد که در این مجتمع سالانه حدود 265 تن پسماند صنعتی و 408 تن پسماند غیرصنعتی تولید می‌شود که شیوه دفع آن غالباً بهصورت دفن در لندفیل‌های شهری است. ازاین‌رو پسماندهای تولیدی مجتمع با استفاده از ضرایب درصد وزنی و درجه خطرناکی، امتیازبندی شده و پسماندهایی که امتیاز بیشتر از 8 کسب کرده‌اند بهعنوان پسماندهای حائز اولویت کمینه‌سازی انتخاب گردیدند. از 11 پسماند حائز اولویت کمینه‌سازی، 7 پسماند جز پسماندهای خطرناک و 4 پسماند جز پسماندهای غیرخطرناک مجتمع هستند. درنهایت راهکارها و روشهای کمینه‌سازی پسماندهای حائز اولویت کمینه‌سازی ارائه شده است که نشان‌دهنده اولویت بالای روش بازیافت برای پسماندهای تولیدی مجتمع الفین یازدهم است. این مطالعه می‌تواند بهعنوان مثالی از یک سیستم پایدار کمینه‌سازی پسماند در صنعت پتروشیمی مورد استفاده قرار گیرد.
هدف از این پژوهش بررسی عملکردهای بومشناختی تالابهای استان اصفهان با تأکید بر تالاب گاوخونی با استفاده از روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و بررسی منابع است. تالاب گاوخونی با پهنهای به وسعت 41371 کیلومتر مربع یکی از مهمترین عوامل پیدایش، پایداری و استمرار حیات در طول چند هزار سال گذشته در بخش مرکزی ایران زمین بوده است. ...
بیشتر
هدف از این پژوهش بررسی عملکردهای بومشناختی تالابهای استان اصفهان با تأکید بر تالاب گاوخونی با استفاده از روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و بررسی منابع است. تالاب گاوخونی با پهنهای به وسعت 41371 کیلومتر مربع یکی از مهمترین عوامل پیدایش، پایداری و استمرار حیات در طول چند هزار سال گذشته در بخش مرکزی ایران زمین بوده است. گاوخونی یکی از 22 تالاب بینالمللی ایران از مجموع 1847 تالابی است که تاکنون بهصورت رسمی در سیاههی تالابهای کنوانسیون رامسر پذیرفته شدهاند. افزون بر آن بهدلیل میزبانی دیرینه و شایسته از پرندگان مهاجر، توسط سازمان بینالمللی حیات پرندگان بهعنوان یکی از مناطق مهم برای زیست پرندگان تشخیص داده شده است. تخریب پوششگیاهی تالاب و اطراف آن در اثر پیشروی کویر و چرای بیرویه دام در منطقه، قطع یکسره بیشهزارها و درختچههای اطراف تالاب، ورود پسابهای صنعتی و شهری به رودخانه زایندهرود و تالاب گاوخونی و صید و شکار بیرویهی ماهی و پرندگان از مهمترین عوامل تهدید کنندهی این تالاب محسوب میشوند. هدف از این پژوهش بررسی عملکردهای اکولوژیکی تالاب گاوخونی و حفاظت از آن با استفاده از روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و بررسی منابع است. کارکردهای اصلی تالاب گاوخونی شامل حمایت از تنوعزیستی و تعدیل اقلیمی، خدمات منحصر به فرد آن شامل توریسم، میراث فرهنگی و آموزش و تولیدات تالاب شامل چرای دام و استفاده مردم محلی است. از آنجاییکه تخریب این تالاب در تمامی ایعاد اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی تأثیر میگذارد، لازم است سیاستها و برنامهریزیهای صحیح برای حفظ این اکوسیستم با ارزش بهکار گرفته شود.
از شاخصههای گفتمان زیستمحیطی، شمول جهانی شدن آن میباشد زیرا محیطزیست و پایداری آن بر فرآیند توسعه یک کشور و در مقیاس بزرگتر بر جهان، تأثیرگذار خواهد بود و در این زمینه نظریهپردازیهایی از طریق فیلسوفان و صاحبنظران انجام شده است. از اینرو هدف پژوهش حاضر، بررسی نظریههای زیستمحیطی با رویکرد ...
بیشتر
از شاخصههای گفتمان زیستمحیطی، شمول جهانی شدن آن میباشد زیرا محیطزیست و پایداری آن بر فرآیند توسعه یک کشور و در مقیاس بزرگتر بر جهان، تأثیرگذار خواهد بود و در این زمینه نظریهپردازیهایی از طریق فیلسوفان و صاحبنظران انجام شده است. از اینرو هدف پژوهش حاضر، بررسی نظریههای زیستمحیطی با رویکرد سیاست و جهانی شدن بوده است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بود که با بررسی منابع و مقالات و مطالعات کتابخانه‌ای و با ابزار فیشبرداری انجام شده است. در این راستا ابتدا عوامل ایجاد رفتار حفاظت از محیطزیست شامل اطلاعات وآگاهی زیستمحیطی، نگرش و نگرانی زیستمحیطی، رفتار مسئولانه، آموزش، سواد و اخلاق زیستمحیطی بررسی شد و سپس با سیر تاریخی به نظریههای، محیطزیست مورد بحث و مقایسه قرار گرفت.
هدف اصلی این پژوهش بررسی نحوه اثرگذاری فاوا بر توسعهپایدار در محدوده جغرافیایی کشور ایران با استفاده از شاخصهای پایداری بوده است. در این مطالعه، پس از تعریف و ارایه شرح مختصری از حوزههای توسعهپایدار و فاوا و مشخص نمودن شاخصهای اندازهگیری آنها، مدلهای مطرح در این دو حوزه بررسی گردید. در ادامه به مرور مطالعات پیشین ...
بیشتر
هدف اصلی این پژوهش بررسی نحوه اثرگذاری فاوا بر توسعهپایدار در محدوده جغرافیایی کشور ایران با استفاده از شاخصهای پایداری بوده است. در این مطالعه، پس از تعریف و ارایه شرح مختصری از حوزههای توسعهپایدار و فاوا و مشخص نمودن شاخصهای اندازهگیری آنها، مدلهای مطرح در این دو حوزه بررسی گردید. در ادامه به مرور مطالعات پیشین در این خصوص پرداخته شد. سپس با توجه به شاخصهای پایداری مستخرج از منابع معتبر بینالمللی، مطالعات نظری و مشاوره خبرگان در دو حوزه مذکور، مدل مفهومی پیشنهادی برای بررسی تاثیر متقابل این دو حوزه مطرح گردید. این مدل با استفاده از روشهای کمی و از طریق پرسشنامه ساختاریافته تدقیق شده و وزن و میزان تاثیر هریک از مقولههای آن محاسبه و در نهایت مدل تحلیلی پژوهش ارایه گردید. در این تحقیق از روش اکتشافی برای شناسایی مساله، روش کتابخانه‌ای برای بررسی و مطالعه اطلاعات پیشین و سوابق تحقیق استفاده گردید. در نهایت از طریق مصاحبه با متخصصین عوامل اصلی بهمنظور طراحی و تبیین مدل اولیه شناسایی و از روش کمی برای تدقیق و اعتبارسنجی مدل استفاده گردید. با توجه به مدل ارایه شده میزان و نحوه اثرگذاری ابعاد فاوا بر شاخصهای پایداری مشخص گردید. بهطور کلی میتوان نتیجه گرفت که توسعه فاوا موجب ارتقای اغلب شاخصهای پایداری شده است. در خصوص هر شاخص به تنهایی نیز میزان اثرگذاری مشخص گردیده است.