نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی
نویسندگان
1 گروه علوم ارتباطات، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 گروه روزنامه نگاری، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
چکیده
پیشینه و هدف: بروز انقلاب صنعتی امروزه جهان را در آستانه رویارویی با بحران های محیط زیستی قرار داده است که یکی از اساسی ترین معضلات جهانی است و مواجهه با آن به عنوان یک تلاش جمعی مستلزم ایجاد نگرش محیط زیستی در جامعه است. یکی از حوزه هایی که به شدت تحت تاثیر رسانه های اجتماعی قرار دارد، حوزه محیط زیست است. وجود رسانه های مجازی به مثابه کاتالیزوری است که اهداف محیط زیستی را پیش برده و کاربران شبکه های اجتماعی را که به ویژه تعداد فزاینده ای از آنان را نسل های جوان تشکیل می دهند و فعالیت های آنلاین به عنوان بخشی از زندگی روزمره شان می باشد را به عنوان متولیان اصلی حفظ محیط زیست وارد این چرخه ساخته است.
هدف از انجام این مطالعه بررسی نقش قابلیت اطلاع رسانی و مشارکت اجتماعی رسانه های اجتماعی بر یادگیری محیط زیست و آگاهی زیست محیطی بود.
مواد و روش ها: این مطالعه با روش توصیفی از نوع همبستگی و با تکیه بر مدل معادلات ساختاری انجام گرفته است. همچنین این مطالعه از لحاظ هدف از نوع کاربردی بود. جامعه آماری این مطالعه شامل کلیه کاربران فعال در شبکه های اجتماعی مرتبط با مسایل محیط زیستی بودند که با توجه به روش نمونه گیری تصادفی 230 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته شامل قابلیت های رسانه های اجتماعی و ابعاد اطلاع رسانی و مشارکت اجتماعی و یادگیری و آگاهی محیط زیستی بود که پس از تایید روایی سازه و پایایی از طریق ضریب آلفای کرونباخ مورد استفاده قرار گرفت. تجزیه و تحلیل، آزمون مدل ارایه شده و بررسی فرضیه های مطالعه با استفاده از روش معادلات ساختاری انجام گردید.
نتایج: یافته های این مطالعه نشان دهنده اثرات مثبت اطلاع رسانی و مشارکت اجتماعی ابزارهای رسانه های اجتماعی بر یادگیری مسایل محیط زیست و آگاهی زیست محیطی بین کاربران شبکه های اجتماعی بود. همچنین در این مطالعه نقش یادگیری محیط زیست بر آگاهی بخشی مسایل محیط زیستی نیز مورد تایید قرار گرفت.
بحث: با توجه به نتایج این مطالعه سازمان ها و نهادهای فعال در حفظ محیط زیست به جهت آموزش و ارتقای فرهنگ محیط زیست باید به نقش رسانه های اجتماعی توجه نمایند.
کلیدواژه‌ها
- Abbas, J. Aman, J. Nurunnabi, M. and Bano, S.2019. The Impact of Social Media on Learning Behavior for Sustainable Education: Evidence of Students from Selected Universities in Pakistan. Sustainability.11 (6), 1683.
- Adhami, A. and Akbarzada, E., 2012. Investigated cultural factors affecting environmental protection in Tehran (Case Study: Tehran zones 5 and 18). Journal of Sociology of Youth Studies, 1(1). 37-62. (In Persian with English abstract).
- Aqili, S. and Ghasemzadeh Araqi, M., 2016. Social Media; the Nature, Functions and Challenges. Journal of Iranian Social Development Studies. 8(1), 21-36. (In Persian with English abstract).
- Askari, F. Parasteh-Ghombavani, F. and Alsadat Haghighi, F.2021. Investigating the Necessity to Pay Attention to the Environmental Education Based on Futures Studies in Elementary School. Sport Management. 10(1), 111-129. (In Persian with English abstract).
- Chung, C.H., Chiu, D.K.W., Ho, K.K.W. and Au, C.H., 2020. Applying social media to environmental education: is it more impactful than traditional media, Information Discovery and Delivery.48 (4), 255-266.
- Dresang, E.T., 2005. The information-seeking behavior of youth in the digital environment. Library Trends. 54 (2), 178-196.
- Ghaemi, P., Shobeiri, S., Larijani, M. and Rokrok, B., 2016. Evaluation of Environmental Education Methods based on AHP Model. Environmental Education and Sustainable Development.4 (3), 33-44. (In Persian with English abstract).
- Hamid, S., Ijab, M.T., Sulaiman, H., Md. Anwar, R. and Norman. A.A., 2017. Social Media for Environmental Sustainability Awareness in Higher Education. International Journal of Sustainability in Higher Education 18(4), 474−491. (In Persian with English abstract).
- Hamidi Farahani, F. Shobeiri, M., Ebrahimi, MA. Larijani M. and Rezaei, M.2018. Assess the achievement of the objectives of crisis management training (environment) in earthquake-prone areas emphasizing the Earthquake in Kermanshah Province. Environmental Education and Sustainable Development, 6(3), 157-167. (In Persian with English abstract).
- Hemmati, Z. and Shobeyri, M.2016 .The survey on the Condition of Environmental Education in Iran and in comparison with the other countries of the world. The quarterly of Human and Environmental, 37, 62. (In Persian with English abstract).
- Ho, K.K.W. T. Takagi, S. Ye, C.H. Au, and D.K.W. Chiu. 2019. The Use of Social Media for Engaging People with Environmentally Friendly Lifestyle: A Conceptual Model. In Proceedings of the SIGGreen Pre-ICIS Workshop.
- Honari, H. Ahmadi, A. and moradi, M. 2012. To Examine the Effective Factors of Informing, Social Participation, Educational and Culture – Making Roles of Sport Media in Athletic Sport Development. Sport Management. 4(12), 124-145. (In Persian with English abstract).
- Isaac-Márquez, R. Salavarría García, O. Eastmond Spencer, A. Ayala Arcipreste, M.Arteaga Aguilar, M. Isaac-Márquez, A. Sandoval Valladares, J. and Manzanero Acevedo, L.2015. Environmental culture in high-school students. Case study of environmental education at the high-school level in Campeche. Revista Electrónica de Investigación Educativa, 2(13), 1-17.
- Jim, C. Y.2014. Land use and amenity trees in urban Hong Kong. Land Use Policy, 3(4), 281-293.
- Kaida, N. and K. Kaida. 2016. Facilitating Pro-environmental Behavior: The Role of Pessimism and Anthropocentric Environmental Values. Social Indicators Research 126(3), 1243–1260.
- Mohammadi, N. Babaie, F. Mohammadi, A. and Hayatgheib, D. 2020. A Survey of Environmental Trainings Conducted by Non-Governmental Environment Organizations of Iran. Journal of Environmental Science and Technology. 22(1), 391-402. (In Persian with English abstract).
- Montazerqaem, M. and Erfani Hoseinpour, R., 2017. Media and Environment: An Introduction to Environmental Communication. Interdisciplinary Studies in Media and Culture. 6(2), 145-170. (In Persian with English abstract).
- Nielsen, M.I.S.W., 2017. Computer-mediated communication and self-awareness-A selective review. Comput. Hum. Behav. (76), 554–560.
- Qian, B., Huang, M. and Xu, M., 2022. Internet Use and Quality of Life: The Multiple Mediating Effects of Risk Perception and Internet Addiction, Jornal of Environmental and public health, 19(3), 1-17.
- Raghavendra, P., Hutchinson, C., Grace, E., Wood, D. and Newman, L., 2018. I like talking to people on the computer”: Outcomes of a home-based intervention to develop social media skills in youth with disabilities living in rural communities. Res. Dev. Disabil. (76), 110–123.
- Rahmanzadeh, S.A., 2010. Functions of Virtual Social Network in Globalization Period. Strategic Studies of public policy, 1(1), 49-78. (In Persian with English abstract).
- RanjbarHeidari, V. and Jamshidi, E., 2016. A Study of the Concept of Environmental Security with a Look at the Challenges of Environmental Security in Iran. Quarterly Journal of Socio-Cultural Strategy. 5(21). 231-199. (In Persian with English abstract).
- Severo, E., Guimarães, J., Guimarães, M. and Ribeiro, R., 2019. The Influence of Social Networks on Environmental Awareness and the Social Responsibility of Generations, BBR, Braz (16):501-518.
- Shahbazi, T., Shobiri, S. and Zandi, B., 2015. Study the role of Communication media in environmental training from the viewpoint of teachers in schools of Sarpolzohab city. Journal of Environmental Science and Technology, 17(2), 95-104. (In Persian with English abstract).
- Spínola, H., 2021. Environmental Culture and Education: A NewConceptual Framework. CreativeEducation, (12), 983-998.
- Zeinali, H., Soltanifar, M. and Mozaffari, A., 2018. The study of mobile based social networks on development of social participation. Journal of Iranian Social Development Studies. 10(4), 97-108. (In Persian with English abstract).
)