محیط زیست و توسعه فرابخشی

مجله علمی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اخبار و اعلانات

راهنمای نویسندگان

فرم ها و فایل های لازم

اسامی داوران

آینده پژوهی سرمایه گذاری در پروژه های انرژی پاک در ایران

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 گروه مدیریت، دانشکده علوم اقتصادی و اداری، دانشگاه قم، قم، ایران

2 گروه حسابداری، دانشکده علوم اقتصادی و اداری، دانشگاه قم، قم، ایران

چکیده

مقدمه: فجایع محیط‌زیستی، فشار ذی‌نفعان و روندهای جهانی باعث شده تا بحث انرژی‌های نو و کسب‌و‌کارهای این حوزه مورد توجه پژوهشگران قرار گیرد. در ایران مسأله تحریم‌ها، وابستگی صنایع به سوخت‌های فسیلی و ذهنیت سنتی مدیران اجازه رشد و توسعه قابل توجه به انرژی‌های پاک را نداده است. بدون شک توسعه در این حوزه نیازمند شناخت درست آینده و برنامه‌ریزی اصولی است. بدون توجه به تأمین مالی که یکی از مهم‌ترین چالش‌های توسعه هر کسب‌و‌کاری است، امکان ادامه فعالیت وجود نخواهد داشت. به همین خاطر پژوهش حاضر پیشران‌ها و سناریوهای سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی‌های پاک را شناسایی و گزارش کرده است.
مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر از نظر فلسفه، پراگماتیسم؛ از منظر جهت‌گیری، کاربردی؛ از بعد هدف، اکتشافی و از جهت روش‌شناسی، آمیخته است. جامعه آماری پژوهش، خبرگان حوزه انرژی پاک و تأمین مالی هستند. با استفاده از نمونه‌گیری قضاوتی از 15 نفر از مدیران شاغل در انجمن انرژی‌های تجدیدپذیر ایران، انجمن انرژی ایران، سازمان حفاظت از محیط زیست و اساتید دانشگاه در حوزه‌های مربوط استفاده شده است. پژوهش در پنج گام انجام شده است. در گام اول، پیشران‌های کلیدی از طریق مرور پیشینه و مصاحبه با خبرگان شناسایی شدند. در گام دوم، پیشران‌ها از طریق پرسشنامه خبره‌سنجی و به کارگیری روش دلفی فازی غربال شدند. در گام سوم، پیشران‌های غربال شده از طریق پرسشنامه اثرسنجی و به کارگیری روش دیمتل فازی تحلیل شده و پیشران‌های نهایی بر مبنای درجه اثرگذاری شناسایی شدند. در گام چهارم سناریوهای باورپذیر با استفاده از ابزار تعاریف ریشه‌ای، تدوین شدند. در پایان سناریوی محتمل با تکنیک کداس شناسایی و نتایج پژوهش تدوین شد.
نتایج: با مرور پیشینه و مصاحبه با خبرگان، 24 پیشران استخراج شد. با استفاده از روش دلفی فازی، 12 پیشران حذف و 12 پیشران که دارای عدد دیفازی بالاتر از حد آستانه (7/0) بودند، برای ادامه تحلیل گزینش شدند. سپس با تکنیک دیمتل فازی دو پیشران قوانین مربوط به حوزه انرژی و نگاه دولت‌مردان به ضرورت ورود به حوزه انرژی‌های پاک واجد بیشترین اثرگذاری شناسایی شده و برای پرورش سناریوها مناسب ارزیابی شدند. در گام بعد بر مبنای این دو پیشران، چهار سناریوی زندان روح، کامیار، فرهنگ‌ ایده‌کش و ساختار زهراگین پرورش یافتند. سناریوی زندان روح آینده بدبینانه و سناریو کامیار بهترین آینده در حوزه سرمایه‌گذاری در انرژی‌های پاک را ترسیم می‌کند. سپس با استفاده از تکنیک کداس، سناریوی زندان روح به عنوان محتمل‌ترین سناریو انتخاب شد.
بحث: سیاست‌گذاران باید تلاش کنند تا به جای تحقق سناریوی زندان روح که اتفاقاً بدترین سناریو هم هست، سناریو ایدئال کامیار رخ دهد. برای این منظور قوانین و سیاست‌هایی باید وضع شود که فضای کسب‌و‌کار در حوزه انرژی پاک را بهبود دهد. چنین قوانینی باید ضمن افزایش سرمایه داخلی، موانع جذب سرمایه خارجی را رفع نماید. این قوانین باید انتقال فناوری‌های پیشرفته را از طریق حمایت‌های مالی و مالیاتی ممکن سازد. نگاه دولت‌مردان به ضرورت ورود به انرژی پاک به عنوان دومین پیشران بااهمیت، ریشه فرهنگی دارد و از ناآگاهی مدیران نسبت به انرژی‌های پاک و مزیت‌های آن در فضای کسب‌و‌کار نشات می‌گیرد. به همین خاطر دانشگاه‌ها، مراکز پژوهشی، رسانه‌های اجتماعی، نهادهای غیردولتی حامی محیط زیست، تحولات جهانی و منطقه‌ای و فاجعه‌های محیط زیستی نقشی مهم در تغییر این نگرش دارند. در ایران به دلیل این‌که مدیران در لحظات پایانی و به اجبار به استقبال تغییر می‌روند، تغییر ناگهانی بوده و هزینه‌های فزاینده‌ای دارد. در این زمینه بدون انجام کار فرهنگی فراگیر و خودجوش انتظار تغییر سخت است. فرهنگ‌سازی نقشی مهم در اقبال مردم به محصولات سبز دارند. بعلاوه تغییر نگرش مدیران می‌تواند منجر به تسهیل تأمین مالی به عنوان یک چالش کلیدی در حوزه انرژی‌های پاک باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مراجع
  1. Abbasi-Godarzi, A. and Maleki, Abbas., 2017. Renewable Energy policy in I.R.I Journal Strategic Studies of Public policy. 7(3), 159-174. (In Persian with English abstract).
  2. Abu-Rumman, G., Khdair, I.A. and Khadir, I.S., 2020. Current status and future investment potential in renewable energy in Jordan: An overview. Heliyon. 6(2).
  3. Beheshti, M, B., Behboudi, D., Zali, N. and Deljavan, F,A., 2020. Analysis and identification of key factors and drivers affecting integrated water resources management based on futures studies approach (case study of Tabriz County). Iranian Journal of ECO Hydrology. 7(1), 59-76. (In Persian with English abstract).
  4. Bokpin, G.A., 2017. Foreign direct investment and environmental sustainability in Africa: The role of institutions and governance. Research in International Business and Finance. 39, 239-247.
  5. Boldeanu, F. and Constantinescu, L., 2015. The main determinants affecting economic growth. Bull. Transilv. Univ. Brasov. Econ. Sci. Ser. 8, 329.
  6. Bose, S., Dong, G. and Simpson, A., 2019. Financing clean technology innovation and the transition to renewable energy. pp. 339–368. http://dx.doi.org/10.1007/ 978-3-030-05624-7_14.
  7. Checkland, P. and Poulter, J., 2020. Soft systems methodology. In Systems approaches to making change: A practical guide. Springer, London, 201-253.
  8. Chen, H., Shi, Y. and Zhao, X., 2022. Investment in renewable energy resources, sustainable financial inclusion and energy efficiency: A case of US economy. Resources Policy. 77.
  9. Chen, Y. and Zhao, Z.J., 2021. The rise of green bonds for sustainable finance: Global standards and issues with the expanding Chinese market. Current Opinion in Environmental Sustainability, 52, 54-57.
  10. Das, R., Wang, Y., Putrus, G. and Kotter, R., 2020. Economic evaluation of photovoltaic and energy storage technologies for future domestic energy systems–A case study of the UK. Energy. 203, 117-826.
  11. Diesendorf, M. and Elliston, B., 2018. The feasibility of 100% renewable electricity systems: A response to critics. Renew. Sustain. Energy Rev. 93, 318–330.
  12. Erickson, P., Down, A., Lazarus, M. and Koplow, D., 2017. Effect of subsidies to fossil fuel companies on United States crude oil production. Nat. Energy. 2, 891–898.
  13. Geels, F.W., Sovacool, B.K., Schwanen, T. and Sorrell, S., 2017. The socio-technical dynamics of low-carbon transitions. 1, 463–479. http://dx.doi.org/10. 1016/j.joule.2017.09.018.
  14. Harjanne, A. and Korhonen, J.M., 2019. Abandoning the concept of renewable energy. Energy Policy. 127, 330–340. http://dx.doi.org/10.1016/j.enpol.2018.12.029.
  15. Hayer, S., 2017. Fossil Fuel Subsi dies.
  16. IEA., 2020. Energy Subsidies Tracking the Impact of Fossil-Fuel Subsidies [WWW Document]. Int. Energy Agency, Paris, URL https://www.iea.org/ topics/energy-subsidies. (Accessed 5 June 2020).
  17. Habibi, A., Jahantigh, F.F. and Sarafrazi, A., 2015. Fuzzy Delphi technique for forecasting and screening items. Asian Journal of Research in Business Economics and Management. 5(2), 130-143.
  18. He, D.X., 2016. Coping with climate change and China’s wind energy sustainable development. Adv. Clim. Change Res. 7, 3–9. http://dx.doi.org/10.1016/j.accre. 2016.06.003.
  19. Heard, B.P., Brook, B.W., Wigley, T.M.L.L. and Bradshaw, C.J.A.A., 2017. Burden of proof: A comprehensive review of the feasibility of 100% renewableelectricity systems. Renew. Sustain. Energy Rev. 76, 1122–1133.
  20. IER., 2018. Global Fossil Fuel Consumption Subsidies [WWW Document]. Inst. EnergyRes, URL: https://www.instituteforenergyresearch.org/fossil-fuels/globalfossil-fuel-consumption-subsidies-abound-not-united-states/. (Accessed 6 June 2020).
  21. IRENA., 2019. Renewable capacity statistics 2019. In: Int. Renew. Energy Agency. IRENA. Abu Dhabi.
  22. Karatop, B., Taskan, B., Adar, E. and Kubat, C., 2021. Decision analysis related to the renewable energy investments in Turkey based on a Fuzzy AHP-EDAS-Fuzzy FMEA approach. Computers & Industrial Engineering. 151, 106958.
  23. Khan, T., Khanam, S.N., Rahman, M.H. and Rahman, S.M., 2019. Determinants of microfinance facility for installing solar home system (SHS)in rural Bangladesh. Energy Policy. 132, 299–308.
  24. J, C.R. and Majid, M.A., 2020. Renewable energy for sustainable development in India: current status, future prospects, challenges employment, and investment opportunities. Energy, Sustainability and Society.
  25. Laster, R. and Livney, D., 2020. Environmental law in Israel. Kluwer Law International BV.
  26. Lipp, J., 2007. Lessons for effective renewable electricity policy from Denmark, Germany and the United Kingdom. Energy Policy. 35, 5481–5495. http: //dx.doi.org/10.1016/j.enpol.2007.05.015.
  27. McCrone, A., Moslener, U., D’Estais, F., Grüning, C. and Emmerich, M., 2020. Global Trends in Renewable Energy Investment 2020 – [WWW Document]. UN Environ. Program. Frankfurt Sch., URL https://www.fs-unep-centre.org/ global-trends- in-renewable-energy- investment-2020/#main. (Accessed 24 July 2020).
  28. Melović, B. and Ćirović, D., 2020. Analysis of financial incentives as an instrument of renewable energy sources management in Montenegro. In: E3S Web Conf. p. 157.
  29. Mirzakhani, H. and Nouri, A., 2014. Identifying the most important factors that increase investment risk in Iran's industrial sector and providing solutions to reduce their negative effects. 13(9, 10), 23-48.
  30. Ohlan, R., 2016. Renewable and nonrenewable energy consumption and economic growth in India. Energy Sources, Part B: Economics, Planning, and Policy. 11(11), 1050-1054.
  31. Polzin, F., Egli, F., Steffen, B. and Schmidt, T., 2019. How do policies mobilize private finance for renewable energy? A systematic review with an investor perspective. Applied Energy. 236, 1249-1268.
  32. Perlaviciute, G. and Steg, L., 2014. Contextual and psychological factors shaping evaluations and acceptability of energy alternatives: Integrated review and research agenda. Renew. Sustain. Energy Rev. 35, 361–381. http://dx.doi.org/ 10.1016/j.rser.2014.04.003.
  33. Qadir, S.A., Al-Motairi, H., Tahir, F. and Al-Fagih, L., 2021. Incentives and strategies for financing the renewable energy transition: A review. Energy Reports. 7, 3590-3606.
  34. Sackey, D.M., Owusu-Manu, D.G., Asiedu, R.O. and Jehuri, A.B., 2020. Analysis of latent impeding factors to solar photovoltaic investments in Ghana. International Journal of Energy Sector Management.
  35. Sarlaki, E. and Hassan-beygi, S,R., 2019. Production Potentials and Technical Barriers Facing the Development and Utilization of Renewable Energies in Iran. Journal of Renewable and new energy. 6(1), 14-25. (In Persian with English abstract).
  36. Sheikhbahaie, A., Daei-Karimzadeh, S. and Ghobadi, S., 2021. The Interrelationship of Clean Energy, Development of Domestic and Foreign Capital, Economic Growth, and Environmental Quality in a Selection of Developing Countries with the Generalized Method of Moments. Iranian journal energy economy research. 10(40), 11-37. (In Persian with English abstract).
  37. Slaughter, R.A., 2014. Knowledge Base of Futures Studies, the Futures Study Centre.
  38. Taghizadeh-hesary, F. and Yoshino, N., 2020. Sustainable Solutions for Green Financing and Investment in Renewable Energy Project Energies. 13(4).
  39. Taskın, D., Vardar, G. and Okan, B., 2020. Does renewable energy promote green economic growth in OECD countries? Sustainability Accounting. Management and Policy Journal.
  40. Taylor, B.Y.M., 2020. Energy Subsidies: Evolution in the Global Energy Transformation to 2050. International Renewable Energy Agency.
  41. UNESCAP, 2021. Shaping a sustainable energy future in Asia and the Pacific.
  42. United Nations, 2015. COP 21 [WWW Document]. UNFCCC, URL https: //unfccc.int/process-and-meetings/conferences/past-conferences/parisclimate-change-conference-november-2015/cop-21. (Accessed 5 October 2020).
  43. Ye, J., AI-Fadly, A., Quang Huy, P., Quang Ngo, T., Phi Hung, D.D. and Hoang Tien, N., 2022. The nexus among green financial development and renewable energy: investment in the wake of the Covid19 pandemic. Economic research-Ekonomska istrazivanga. 5650-5675.
  44. Yegnegi, K. and Ghasemloo, M.R., 2022. Investment management on renewable energy. Scientific Quarterly of New Business Attitudes. 3(2), 54-71. (In Persian with English abstract).
  45. Zahoor, Z., Khan, I. and Hou, F., 2022. Cleen energy investment and financial development as determinants of environment and sustainable economic growth evidence from china. Environmental Science and Pollution Research.
  46. Zakaria, S.U., Basri, S., Kamarudin, S.K. and Majid, N.A.A.A., 2019. Public awareness analysis on renewable energy in Malaysia. IOP Conf. Ser. Earth Environ. Sci. 268,
  47. Zhang, D., Mohsin, M., Khaliq, A., Chang, Y. and Taghizadeh-hesary, F., 2021. Public spending and green economic growth in BRI region: Mediating role of green finance. Energy Policy. 153, 112256.
  48. Zhao, X., Ma, X., Chen, B., Shang, Y. and Song, M., 2022. Challenges toward carbon neutrality in china: strategies and countermeasures. Resources, Conservation and Recycling. 176,105959.
  49. Zhao, Z.Y., Chen, Y.L. and Chang, R.D., 2016. How to stimulate renewable energy power generation effectively? - China’s incentive approaches and lessons. Renew. Energy 92, 147–156.
  50. Zhi, Q., Sun, H., Li, Y., Xu, Y. and Su, J., 2014. China’s solar photovoltaic policy: An analysis based on policy instruments. Appl. Energy 129, 308–319.
محیط زیست و توسعه فرابخشی
دوره 8، شماره 80 - شماره پیاپی 80
مرداد 1402
صفحه 90-108
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار