نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی
نویسندگان
گروه علوم جنگل، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران
چکیده
صنعتی شدن شهرها باعث آلودگی بیش از حد شده به طوری که در شهرهای بزرگ این مسئله به موضوعی جدی تبدیل شده است. رشد روزافزون جمعیت از یک سو و تاسیس کارخانجات از سوی دیگر باعث بحرانیتر شدن این موضوع میباشد. در نتیجه اهمیت فضای سبز پررنگتر از همیشه مورد بررسی قرار می گیرد. با شناخت فضای سبز و خصوصیات کمی و کیفی آن میتوان برنامه ریزی های لازم را برای آینده پیش بینی کنیم. در این مطالعه به بررسی خصوصیات کمی و کیفی که شامل نوع گونه، شادابی، قطر برابر سینه و ارتفاع درختان پرداخته شده است. سپس نمودار طبقات قطری رسم شدند و مشخص شدند تعداد درختان در طبقات قطری پایین تر بیش تر از طبقات قطری بالا می باشد و هرچه به سمت طبقات قطری بالا برویم از تعداد درختان کاسته می شود. در پارک شهری قلمستان بیش ترین ارتفاع مربوط به درختان کاج و کم ترین ارتفاع نیز مربوط به درختان زبان گنجشک بود. هم چنین طبق نتایج مشخص شد درختان پارک قلمستان از شادابی خوبی برخوردار هستند. تنوع و غنای گونه ای نیز با استفاده از نرم افزارهایPAST و Ecological-Methodology حساب شدند و نتایج غنای مارگالف و منهنیک به ترتیب برابر با 0/765 و 0/228 و تنوع سیمپسون و شانون- وینر نیز به ترتیب برابر با 0/992 و 0/030 میباشند. نتایج به دست آمده حاکی از بالا بودن تنوع گونه ای و غنای زیستی خوب پارک قلمستان هستند.
کلیدواژه‌ها
- احمدی، ع.؛ تاتیان، م.ت. و یاسین، ی.، 1393. تغییرات تنوع و غنای گونه در طی شیب، ارتفاع در مراتع قره باغ استان آذربایجان غربی. مجله حفظ زیست محیطی گیاهان. سال 2، شماره 5.
- اسماعیل‌زاده، ا. و حسینی، س.م.، 1386. رابطه بین گروه‌های اکولوژیک گیاهی با شاخص‌های تنوع زیستی گیاهی در ذخیره‌گاه سرخدار افراتخته. مجله محیط شناسی. سال 33، شماره 43، صفحات 21 تا 30.
- بخشی خانیکی،غ.، 1390 .تنوع زیستی. انتشارات دانشگاه پیام نور.227 صفحه.
- بیژن زاد،م.ر.،1369. بررسی فضای سبز شهر تهران. دفتر مرکزی جهاد دانشگاهی.
- جعفری، ع.، 1395. بررسی غنا و تنوع گونه‌ای درختی و درختچه‌ای در بلوار آیت الله کاشانی شهرکرد، مجله پژوهش‌های محیط زیست، سال7، شماره 13، ص 77-84.
- جعفری، ع. و عسگری، ی.، 1395. مقایسه شاخص‌های مختلف تنوع زیستی در طرح‌های مختلف نمونه‌برداری (مطالعه موردی: ذخیره‌گاه جنگلی چهارطاق استان چهارمحال و بختیاری)، مجله پژوهش‌های محیط زیست. سال 7، شماره 14، صفحات 135 تا 144.
- جعفریان کوشک، م.، 1389. مکان گزینی کمپینگ در شـهر یاسوج. رساله کارشناسی ارشد، گروه جغرافیا، ، دانشکده علوم انسانی، دانشـگاه اسـلامی واحـد نجـف آباد.
- حاتمی نژاد، ح. و عمران زاده، ب.، 1389. بررسی، ارزیابی و پیشنهاد سرانه فضای سبز شهری: نمونه موردی کلان شهر مشهد. فصلنامه جغرافیا. سال 8، شماره 25، صفحات 67 تا 85.
- حسینی، ع،؛ حسینی، م.؛ رحمانی، ع. و آزادفر، د.، 1391. اثر مرگ و میر درختی بر سلختار جنگلهای بلوط ایران، در استان ایلام. صفحات 565 تا 577.
- حمزه پور، م.؛ کیادلیری، م. و بردبار، ک.، 1390. بررسی مقدماتی خشکیدگی درختان بلوط ایرانی در دشت برم کازرون. تحقیقات جنگل و صنوبر ایران. شماره 2، صفحات 363 تا 352.
- زارع، س.؛ کرامی، س.؛ نمیرانیان، م. و شعبانعلی فامی، ح.، 1388. اصول جنگلداری شهری. دانشگاه تهران. 180 صفحه.
- سازمان پارکها و فضای سبز شهر اصفهان، 1392. اصفهان، ایران.
- سهرابی،ه. واکبری نیا، م.، 1384. تنوع گونه های گیاهی در ارتباط با عوامل فیزیوگرافی در منطقه جنگلی ده سرخ، جوانرود. تحقیقات جنگل و صنوبر ایران. شماره 3، صفحات 274 تا 294.
- شیخ حسین فرد، م.؛ نمیرانیان، م. و اعتماد، و.، 1393. ساختار و تنوع گونه های چوبی در پارک شهری شریعتی شهرستان خرم آباد. نشریه توسعه پایدار جنگل. دوره 1، شماره 3.
- ضرابی،ا. وتبریزی،ن.،1385. برنامه ریزی بهینه فضای سبز شهری. فصلنامه سبزینه شرق.
- مجنونیان، ه.، 1374. مباحثی پیرامون پارکها، فضای سبز و تفرجگاهها. انتشارات سازمان پارکها و فضای سبز شهرداری تهران. 212 صفحه.
- محمدی، ج.، 1382، کاربرد سامانه اطلاعات جغرافیایی مکان یابی فضاهای سبز شهری. مجله شهرداری ها. انتشارات سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور. سال 4، شماره 44.
- مدبری، ا.؛ سوسنی، ج. و خسروی، س.، 1394. تاثیر آشفتگی زوال بر تغییرات توزیع های آماری مشخصهی قطر برابر سینه در جنگل های زاگرس مرکزی (مطالعه موردی: لرستان-ایلام). مجله تحقیقات جنگلهای زاگرس. سال 2، شماره 1.
- مروی مهاجر، م.ر.، 1390. جنگل شناسی و پرورش جنگل. چاپ چهارم، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
- نوری، ز.؛ فقهی، ج.؛ زاهدی امیری، ق.؛ زبیری، م. و رحمانی، ر.، 1389. ارزیابی تنوع گونه‌های درختی و درختچه‌ای و اثر آن در مدیریت پایداری جنگل (بررسی موردی: بخش پاتم جنگل خیرودکنار). نشریه جنگل و فرآورده‌های چوب. شماره 63، صفحات 201 تا 214.
- همامی، م. و امیرانی، آ.، 1389. بررسی تاثیر اندازه و شکل پارک های شهری بر غنای گونه ای پرندگان (مطالعه موردی پارک های اصفهان). مجله محیط شناسی. شماره 59.
- هنرفر، ل.، 1372. آشنایی با شهر تاریخی اصفهان. انتشارات گل‌ها، اصفهان.
- https://www.google.com/earth/
- Krebs, C.J., 1999. Ecological Methodology, 2nd ed., Addison-WelseyEducationalPublishers, Inc. MenloPark,
- Margalef, D.R., 1958. Information theory in ecology. General Systems. Vol. 3, pp: 36-71.
- Menhenic, E.F., 1964. A comparison of some species individuals diversity indices applied to sample of field insects. Ecology. Vol. 45, pp: 859-861.
- Shannon, C.E., 1949. The mathematical theory of communication. University of Illinois Press. Urbana. pp: 29-125.
- Simpson, E.H., 1949.Measurement of diversity. Nature. 688 p.
)