نوع مقاله : مقاله علمی ترویجی
نویسنده
گروه گرافیک، دانشگاه سمنان
چکیده
محیط زیست مسئله ای حیاتی در زندگی بشر امروزی است و توجه به حفظ و نگه داری آن مسئولیتی بزرگ، بر گردن تکتک افراد جامعه می نهد. امروزه گرافیک محیطی به عنوان عامل رسانه ای عمل می‌کند. طراح گرافیک آشناترین هنرمند به جامعه است و اثر او به جامعه راه دارد، لذا می تواند از طریق هنر خود، مسئله محیط زیست را به جامعه بشری معرفی نماید. هدف اصلی این پژوهش، بررسی عملکرد رسانه ایِ گرافیک محیطی در مواجهه با بحران محیط زیست و ارائه راه حل برای حفظ آن می باشد. در این مقاله ضمن تعریف رسانه، گرافیک محیطی و انواع آن، به این سؤال پاسخ داده می شود که رسانه در شکل دهی به افکار عمومی جامعه جهت افزایش آگاهی زیست محیطی چگونه عمل می کند؟ و گرافیک محیطی به عنوان عامل رسانه ای آیا می تواند در حفظ محیط زیست و شناساندن آن به افراد جامعه مؤثر باشد؟ این پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و در گردآوری مطالب از شیوه کتابخانه ای استفاده شده است. با بررسی نمونه های گرافیک محیطی انجام شده با موضوع محیط زیست در جهان و ایران، مشخص شد که کمبود آگاهی و در نتیجه عدم وجود فرهنگ زیست محیطی در یک جامعه می تواند بزرگ ترین معضل در زمینه مسائل زیست محیطی باشد و گرافیک محیطی به عنوان یک رسانه می تواند نقش بسیار مهمی در افزایش آگاهی و فرهنگ زیست محیطی افراد جامعه و مسئولین داشته باشد.
کلیدواژه‌ها
- پاپلی یزدی، م.ح.، 1374. اهمیت مسئله محیط زیست. نشریه تحقیقات جغرافیایی. شماره 36، صفحات 5 تا 24.
- تاج بخش، ح.، 1386. فرهنگ سازی برای جلوگیری از تخریب و اندام محیط زیست. مجله تحقیقاتی دامپزشکی. دوره 62، شماره 5، صفحات 223 تا 226.
- تجویدی، ف.، 1388. بررسی گرافیک محیطی شهر تهران و تاثیرات فرهنگی آن. مجله جلوه هنر. شماره 20 و 21، صفحات 24 تا 39.
- تومه، ژ.، 1380. توسعه فرهنگی و محیط زیست. ترجمه: شارع پور، م.، انتشارات غزال (باز). چاپ اول.
- رشوند، ز.، 1391. ویژگی ها و مفاهیم تصویری گرافیک محیطی با رویکردی بر اطلاع رسانی. کتاب ماه هنر. شماره 167.
- زاهدی، م.، 1389. تبلیغات محیطی، به مثابه رسانهای جدید در گرافیک محیطی. کتاب اردیبهشت 2، مجموعه مقالات، انتشارات یساولی.
- شاهبختی، ش.، 1391. بررسی طراحی گرافیک محیطی کودکان با تمرکز بر رنگ. کتاب ماه هنر. شماره 171، صفحات 58 تا 66.
- صداقت، ن.، 1390. تبلیغات محیطی رسانه ای جدید در گرافیک محیطی. مجله رشد آموزش. دوره 8، شماره 3، صفحات 34 تا 36.
- عبدالحسینی، ا.، 1385. گرافیک محیطی، تصویر جامعه. ماهنامه هنرهای تجسمی. شماره 24، صفحات 68 تا 71.
- کریمی، و.، 1386. گرافیک محیطی، کاربرد و زیبایی شناسی. فصلنامه گرافیک و چاپ. شماره 4، صفحات 11 تا 15.
- کاستری، ف.، 1359. دست بشر (از اعصار ما قبل تاریخ تا کنون، انسان در کار دگرگون سازی محیط زیست خود بوده است). مجله علوم اجتماعی پیام یونسکو. شماره 123، صفحات 20 تا 24.
- منتظرقائم، م. و عرفانیحسینپور، ر.، 1395. رسانه و محیط زیست؛ مقدمه ای بر ارتباطات زیست محیطی. رسانه و فرهنگ. شماره 12، صفحات 145 تا 170.
- گودرزی، م. و اشراقی، ی.، 1394. ارتباطات زیست محیطی و آسیب شناسی نقش زیست محیطی رسانه های ایرانی. پژوهش های ارتباطی. شماره 84، صفحات 9 تا 32.
- هولیس، ر.، 1386. تاریخ مختصر طراحی گرافیک. ترجمه: مشتاقی، س.، انتشارات وزارات فرهنگ و ارشاد اسلامی. سازمان چاپ و انتشارات، چاپ چهارم.
- یوسفی، ش.، 1393. تاًثیر گرافیک محیطی بر آموزش اجتماعی شهروندان. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
- Craig, M.b., 2005. Way finding, Rotovision SA, Switzerland.
- Griffin, R. and Sharon, D., 2008. Environmental Communication in Wolfgang Donsbach (Ed.), the International Encyclopedia of Communication. Singapore: Blackwell Publishing. pp: 1557-1562.
- Hansen, A., 2011. Communication, media and environment: Towards reconnecting research on the production, content and social implications of environmental communication, International Communication Gazette. Vol. 73, No. 7.
- Herdeg, W., 1981. Archigraphiac, Graphis Press Corp.
- Michael, M., 1999. Reconnecting Culture, Technology and Nature; From Society to Heterogeneity, London: Routledge.
)