نوع مقاله : مقاله علمی ترویجی
نویسندگان
1 پژوهشکده میگوی کشور، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بوشهر، صندوق پستی: 1374
2 باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران
3 گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه ملایر، ملایر، ایران
4 گروه محیط زیست، واحد علوم تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
چکیده
ارزیابی اثرات محیط زیستی ابزار مدیریتی مهمی است که مخاطرات محیط زیستی و اثرات یک پروژه را شناسایی و ارزیابی نموده و به تصمیم گیران حوزه های علمی مختلف امکان شناسایی اثرات ممکن پروژه های پیشنهادی را می دهند. در این میان یکی از پروژه های که از جایگاه مهمی در کشورهای مختلف برخوردار می باشد شیلات و آبزی پروری است. که انجام مطالعات ارزیابی محیط زیستی به منظور ارتقاء فعالیت های آبزی پروری یک امر ضروی است. به همین جهت در مطالعه حاضر به بررسی آثار محیط زیستی پرورش گونه تیلاپیا در منطقه چاه خانی از توابع شهرستان دشتستان استان بوشهر پرداخته شد. به منظور ارزیابی اثرات و ریسک محیط زیستی طرح پرورش ماهی تیلاپیا به ترتیب از ماتریس لئوپولد و روش تخصصی ارزیابی ریسک ماهی (FRAM) استفاده شد. جهت بررسی فاکتورهای فیزیکی- شیمایی و میکروبی آب چاه های منطقه از روش استاندارد متد استفاده شد. نتایج جمع بندی نهایی امتیازات ارایه شده در ماتریس نشان داد نمرات وزنی محیط های فیزیکی- شیمیایی (42-)، اکولوژیک – بیولوژیک (36+) و اقتصادی – اجتماعی (304+) می باشد. که مثبت بودن این آثار در محیط های اکولوژیک و اقتصادی – اجتماعی نشان دهنده مثبت بودن آثار طرح و اثرات مطلوب آن به ویژه از نظر اقتصادی و اجتماعی می باشد. نتایج ریسک محیط زیستی نشان داد با توجه به امتیازات به دست آمده ریسک معرفی گونه از نظر استقرار کم و امکان معرفی گونه به منطقه مورد مطالعه با در نظرگرفتن تمهیدات کاهش ریسک و پایش وجود دارد. باتوجه به نتایج به دست آمده، می توان بیان کرد اجرای طرح در صورت اجرای تمهیدات، پیامدهای مخرب و جبران ناپذیری بر روی محدودهی مورد مطالعه نخواهد داشت.
کلیدواژه‌ها
- ارجمندی، ر.؛ کرباسی، ع. و موگویی، ر.، ۱۳۸۶. بررسی اثرات محیط زیستی آبزی پروری در ایران. علوم و تکنولوژی محیط زیست. دوره 9، شماره 2، صفحات 19 تا 28.
- بابائی، ه.، ۱۳۹۰. طرح بررسی پساب های خروجی آب های مزارع سرد آبی انفرادی. پژوهشکده آبزی پروری آب های داخلی، بندرانزلی.
- بمانیخرانق، ا.؛ علیزاده، م. و خانجانی، م.ح.، 1397. ارزیابی اثرات محیط زیستی (EIA) طرح پرورش ماهی تیلاپیای نیل (Oreochronis niloticus) در برخی مناطق استان یزد. مجله بوم شناسی آبزیان. دوره 7، شماره 4، صفحات 68 تا 81.
- پسندیده فرد، ز.، ۱۳۹۲. مروری بر پدیده یوتریفیکاسیون و بررسی شیوه های حذف فسفر و نیتروژن در اکوسیستم های آبی. اولین همایش سراسری محیط زیست، انرژی و پدافند زیستی، تهران، موسسه آموزش عالی مهر اروند، گروه ترویجی دوستداران محیط زیست،
- سالنامه آماری استان بوشهر. ۱۳۹۱. معاونت برنامه ریزی استانداری بوشهر.
- عابدین زاده، ن.، ۱۳۸۷. ارزیابی اثرات محیط زیستی احداث استخر پرورش ماهیان گرمابی. یازدهمین همایش کشوری بهداشت محیط ایران، تهران.
- علیزاده، م. و بمانی، ا.، ۱۳۹۱. ارزیابی اثرات محیط زیستی طرح پرورش ماهی تیلاپیا در آب لب شور منطقه بافق استان یزد. دو فصلنامه علمی - پژوهشی خشک بوم. دوره 2، شماره 2، صفحات 40 تا 52.
- غلامعلی فرد، م.؛ میرزایی، م.؛ حاتمی منش، م.؛ ریاحی بختیاری، ع. و صادقی، م.، 1393. کاربرد ماتریس ارزیابی اثرات سریع و ماتریس ایرانی(اصلاح شده لئوپولد) در ارزیابی اثرات محیط زیستی محل دفن پسماند جامد شهرکرد. مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی دانشگاه شهرکرد. دوره 16، شماره 1، صفحات 31 تا 46.
- فراق سج، م.، ۱۳۸۷. ارزیابی و مدیریت ریسک محیط زیستی مناطق حساس اکولوژیک با استفاده از روش تصمیم گیری چند معیاره- مطالعه موردی، منطقه حفاظت شده موند. پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی- واحد علوم و تحقیقات اهواز.
- محمودی، ش.؛ نجفی جویباری، ع.؛ سرهنگ زاده، ج. و سودایی زاده، ح.، ۱۳۹۲. ارزیابی اثرات محیط زیستی پرورش ماهیان در قفس. کنفرانس ملی مخاطرات محیط زیست زاگرس، خرم آباد، اداره کل مدیریت بحران استانداری لرستان، انجمن مهندسی محیط زیست زاگرس.
- BFAR. 2006. Bureau of Fisheries and Aquatic Resources (BFAR). Philippine fisheries Profle. 70 p.
- Caulton, M.S., 1982. Feeding, metabolism and growth of tilapias: some quantitative considerations. In: Pullin RVS, Lower-McConnell RH (eds) The biology and culture of tilapias. ICLARM Conference Pro ceedings 7, 2–5 September 1980, Bellagio, Italy. International Center for Living Aquatic Resources Management, Manila, Phillippines. pp: 157-180.
- Collinson, R.l., 1980. Environmental impact assessment-in theory and in practice. In the environmental impact of man’s use of water. Part I (Ed. by S. H. Jenkins). Water Science and Technology. Vol. 13, No. 6, pp:105-114.
- Indiana Cast Metals Associasion. INCMA. 2004. Environmental Management Systems (EMS) Implementation Guide for the Foundry, (30/5/2006), [On line]
- Gonzi, M.; Otero, A. and Santos, J.A., 2002. Numbers and types of microorganisms in vacuum-packed cold-smoked fresh water fish at the retail level. Report of Department food hygiene and food technology, Veterinary Faculty, University of Leon. Vol. 77. No. 1-2, pp: 8-161.
- Juned, S. and Arjun, B., 2010. The study of zinc metal concentration by spectrophotometric method from Godavari River at Nanded, Maharashatra. Journal Der chemica Sinica. Vol. 2, pp: 104-109.
- Kapetsky, J.M., 1994. A strategic assessment of warm-water fish farming potential in Africa. CIFA Technical Paper. Vol. 27. Food and Agriculture Organization, Rome, Italy.
- Klavinš, M.; Briede, A.; Rodinov, V.; Kokorite, I.; Parele, E. and Klavina, I., 2000. Heavy metals in rivers of Latvia. Science of the Total Environment. Vol. 262, No. 1, pp:175-183.
- Martin, R., 1998. National Center For Environmental Decision Making Research (NCEDR), ISO 14001 Guidance Manual, (15/3/2006), [On line].
- Ridha, M.T., 2006. Tilapia culture in Kuwait: constraints and solutions. Naga, Worldfish Center Quarterly. Vol. 29, No. 3-4, pp:71-73.
)