رسول زمانی احمدمحمودی؛ نسرین قرهی؛ سمیرا بیاتی؛ حجت الله خدری غریبوند؛ مهناز امینی؛ فاطمه اسدی
چکیده
پیشینه و هدف: مدیریت مواد زائد جامد شهری در قرن اخیر به یک مسأله مهم محیط زیستی تبدیل شده است. مطالعه حاضر برای سنجش نگرش و آگاهی مردم در ارتباط با مدیریت پسماند شهری در شهرکرد انجام شده است. مواد زائد جامد در شهرکرد اغلب شامل زباله های خانگی، تجاری، صنعتی، ساختمانی و زراعی می باشند. این زباله ها به صورت غیرتفکیک شده دفن ...
بیشتر
پیشینه و هدف: مدیریت مواد زائد جامد شهری در قرن اخیر به یک مسأله مهم محیط زیستی تبدیل شده است. مطالعه حاضر برای سنجش نگرش و آگاهی مردم در ارتباط با مدیریت پسماند شهری در شهرکرد انجام شده است. مواد زائد جامد در شهرکرد اغلب شامل زباله های خانگی، تجاری، صنعتی، ساختمانی و زراعی می باشند. این زباله ها به صورت غیرتفکیک شده دفن میشوند و درصدی از زباله ها بدون هیچگونه مدیریتی باقی می مانند. از آن جا که کارخانه بازیافت در استان چهارمحال و بختیاری وجود ندارد، بسیاری از پسماندها که ارزش اقتصادی بالایی دارند، بدون بهره از بین می روند. با توجه به نقش تأثیرگذار مدیران و برنامه ریزان شهری و استانی، با کمی تأمل و قبول نقش افراد جامعه در چرخه مدیریت می توان بسیاری از مشکلات مربوط به مراحل بعدی سیستم دفن پسماند را به حداقل ممکن کاهش داد.مواد و روش ها: به منظور انجام این مطالعه از روش ترکیبی (روشهای میدانی، کتابخانهای و اسنادی، تحلیلی و توصیفی) استفاده شد و شهر به سه ناحیه تقسیم و در هر ناحیه به طور تصادفی پنجاه پرسشنامه توزیع شد. روایی پرسشنامهها توسط متخصص در زمینه مواد زائد دانشگاه های علوم پزشکی کشور و پایایی آن توسط تست آلفا کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. در نهایت تجزیه و تحلیل داده های حاصل از این پرسشنامه ها با استفاده از نرمافزار Excel و SPSS نسخه 19 و با استفاده از آمار توصیفی، آزمون همبستگی، تحلیل واریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. به منظور بررسی تأثیر جنسیت بر میزان مشارکت از آزمون T مستقل و تأثیر تحصیلات و ساختار سنی بر میزان مشارکت از آزمون ANOVA استفاده شد.نتایج: با توجه به میزان آلفای کرومباخ برابر 87/0، سوالات مطرح شده در پرسشنامه ها از روایی خوبی برخوردار بودند. بیشترین تعداد پاسخ دهندگان به پرسشنامه ها از نظر سنی در بازه 40-25 سال (3/53 درصد)، از لحاظ سطح تحصیلات دارای مدرک فوق دیپلم و کارشناسی (3/55 درصد) بودند. همچنین 7/50 درصد از پاسخ دهندگان را بانوان و 3/ 49 درصد را آقایان تشکیل دادند. نتایج نشان داد بین میزان تحصیلات و میزان آگاهی افراد در رابطه با مدیریت مواد زائد جامد ارتباط معنی داری وجود دارد (کای اسکور، 05/0>p). درحالی که بین سن و جنسیت و میزان آگاهی افراد ارتباط معنی داری وجود ندارد (کای اسکور، 05/0<p). نتایج توزیع فراوانی پاسخ مردم در خصوص مواد زائد جامد نشان داد که تقریباً 97 درصد افراد آگاهی کامل از تفاوت بین زباله های خشک و تر دارند. میانگین نمره آگاهی در این بررسی 98/ 0± 88/31 (میانگین ± خطای استاندارد) از 68 امتیاز بود که با توجه به این امتیاز میزان آگاهی مردم متوسط برآورد شد.بحث: نتایج بیانگر این است که در ارتباط با موضوع خاص مواد زائد جامد شهری باید آگاهی رسانی و آموزش های بیشتری صورت گیرد، با این وجود در این مطالعه با افزایش سطح سواد و آگاهی مردم، مسائل محیط زیستی و به طور خاص مواد زائد جامد را بهتر می توان مدیریت کرد. برنامه ریزی هایی به منظور تغییر رفتار و نگرش خانواده ها و تقویت دانش مردم ضروری است. در این راستا پیشنهاد می شود متولیان و مسؤولان امر آموزش چهره به چهره، بهره گیری از فناوری های آموزشی مناسب و رسانه های گروهی برای ارتقاء فرهنگ عمومی در رابطه با مواد زائد جامد را مورد توجه قرار دهند.