محیط زیست و توسعه فرابخشی

مجله علمی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اخبار و اعلانات

راهنمای نویسندگان

فرم ها و فایل های لازم

اسامی داوران

سنجش نگرش ساکنان شهری در زمینه مدیریت مواد زائد جامد شهری (مطالعه موردی شهر شهرکرد)

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران

2 گروه مهندسی طبیعت، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران

چکیده

پیشینه و هدف: مدیریت مواد زائد جامد شهری در قرن اخیر به یک مسأله مهم محیط زیستی تبدیل شده است. مطالعه حاضر برای سنجش نگرش و آگاهی مردم در ارتباط با مدیریت پسماند شهری در شهرکرد انجام شده­ است. مواد زائد جامد در شهرکرد اغلب شامل زباله­ های خانگی، تجاری، صنعتی، ساختمانی و زراعی می­ باشند. این زباله ­ها به­ صورت غیرتفکیک شده دفن می­شوند و درصدی از زباله ­ها بدون هیچ­گونه مدیریتی باقی می­ مانند. از آن ­جا که کارخانه بازیافت در استان چهارمحال و بختیاری وجود ندارد، بسیاری از پسماندها ­که ارزش اقتصادی بالایی دارند، بدون بهره از بین می ­روند. با توجه به نقش تأثیرگذار مدیران و برنامه­ ریزان شهری و استانی، با کمی تأمل و قبول نقش افراد جامعه در چرخه مدیریت می ­توان بسیاری از مشکلات مربوط به مراحل بعدی سیستم دفن پسماند را به حداقل ممکن کاهش داد.
مواد و روش ­ها: به­ منظور انجام این مطالعه از روش ترکیبی (روش‌های میدانی، کتابخانه‌ای و اسنادی، تحلیلی و توصیفی) استفاده شد و شهر به سه ناحیه تقسیم و در هر ناحیه به­ طور تصادفی پنجاه پرسشنامه توزیع شد. روایی پرسشنامه‌ها توسط متخصص در زمینه مواد زائد دانشگاه­ های علوم پزشکی کشور و پایایی آن توسط تست آلفا کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. در نهایت تجزیه و تحلیل داده­ های حاصل از این پرسشنامه­ ها با استفاده از نرم­افزار Excel و SPSS نسخه 19 و با استفاده از آمار توصیفی، آزمون همبستگی، تحلیل واریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. به منظور بررسی تأثیر جنسیت بر میزان مشارکت از آزمون T مستقل و تأثیر تحصیلات و ساختار سنی بر میزان مشارکت از آزمون ANOVA استفاده شد.
نتایج: با توجه به میزان آلفای کرومباخ برابر 87/0، سوالات مطرح شده در پرسشنامه­ ها از روایی خوبی برخوردار بودند. بیشترین تعداد پاسخ ­دهندگان به پرسشنامه ­ها از نظر سنی در بازه 40-25 سال (3/53 درصد)، از لحاظ سطح تحصیلات دارای مدرک فوق­ دیپلم و کارشناسی (3/55 درصد) بودند. هم­­چنین 7/50 درصد از پاسخ ­دهندگان را بانوان و 3/ 49 درصد را آقایان تشکیل دادند. نتایج نشان داد بین میزان تحصیلات و میزان آگاهی افراد در رابطه با مدیریت مواد زائد جامد ارتباط معنی­ داری وجود دارد
(کای اسکور، 05/0>p). درحالی­ که بین سن و جنسیت و میزان آگاهی افراد ارتباط معنی ­داری وجود ندارد (کای اسکور، 05/0<p). نتایج توزیع فراوانی پاسخ مردم در خصوص مواد زائد جامد نشان داد که تقریباً 97 درصد افراد آگاهی کامل از تفاوت بین زباله­ های خشک و تر دارند. میانگین نمره آگاهی در این بررسی 98/ 0± 88/31 (میانگین ± خطای استاندارد) از 68 امتیاز بود که با توجه به این امتیاز میزان آگاهی مردم متوسط برآورد شد.
بحث: نتایج بیانگر این است که در ارتباط با موضوع خاص مواد زائد جامد شهری باید آگاهی ­رسانی و آموزش­ های بیشتری صورت گیرد، با این وجود در این مطالعه با افزایش سطح سواد و آگاهی مردم، مسائل محیط­ زیستی و به ­طور خاص مواد زائد جامد را بهتر می­ توان مدیریت کرد. برنامه­ ریزی ­هایی به­ منظور تغییر رفتار و نگرش خانواده ­ها و تقویت دانش مردم ضروری است. در این راستا پیشنهاد می­ شود متولیان و مسؤولان امر آموزش چهره به چهره، بهره­ گیری از فناوری­ های آموزشی مناسب و رسانه ­های گروهی برای ارتقاء فرهنگ عمومی در رابطه با مواد زائد جامد را مورد توجه قرار دهند.

کلیدواژه‌ها

مراجع
  1. Abarca, G.L., Maas, G. and Hogland, W., 2013. Solid waste management challenges for cities in developing countries. Waste Management. 28, 220-232.
  2. Abedi, S., Sabbaghian, Z., Shahali, A. and Shamkhani, A., 2012. Identification of The Effect of training on in-house separation of wastes in Tehran. In Proceedings 6th national conference and 1st international conference of waste management, 21th-22th April, Mashhad: Iran’s Municipalities and Village Administrations Organization. (In Persian)
  3. Abtahi, M., Saeedi, R., Boroojerdi, N., Fakhraeefar, A., Bayat, A., Mokari, S., Aliasgari Ankoti, A. and Alizadeh. M., 2015. Public awareness education and participation in solid waste management in Tehran. Journal of Health in the Field. 3, 7-16. (In Persian with English abstract)
  4. Afroz, R., Rahman, A., Masud, M.M. and Akhtar, R., 2017. The knowledge, awareness, attitude and motivational analysis of plastic waste and household perspective in Malaysia. Environmental Science and Pollution Research. 24, 2304-2315.
  5. Alimohammadi, M., Yousefi, M., Azizi Mayvan, F., Taghavimanesh, V., Navai, H. and Mohammadi, A.A., 2018. Dataset on the knowledge, attitude and practices of biomedical wastes management among Neysha- bur hospital’s healthcare personnel. Data in Brief. 17, 1015-1019.
  6. Ariffin, M. and Wan Yacoob, W.N.A., 2017. Assessment of knowledge, attitude and practice of solid waste open burning in Terengganu, Malaysia. Environment 10, 25-32.
  7. Bovard, L. and Ilanloo, M., 2020. Management of municipal solid waste using the SWOT model (Case study: Mahshahr Petrochemical Special Economic Zone). Geography and Planning. 23, 1-27. (In Persian with English abstract)
  8. Desa, A., Abd Kadir, N. and Yusooff, F., 2011. A Study on the Knowledge, Attitudes, Awareness Status and Behaviour Concerning Solid Waste Management. Procedia Social and Behavioral Sciences. 18, 643-648.
  9. Ebrahimi, A., Ehrampoosh, M.H., Samaei, M.R., Shahsavani, E., Afra, Y. and Abotorabi, M., 2011. Survey of knowledge and practice of Yazd people regarding municipal solid waste management in 2008. The Journal of Toloo-e-behdasht. 9, 80-88. (In Persian with English abstract)
  10. Ehrampoush, M.H., Kiani, G., Iraji, F. and Rezaei, A., 2010. Survey of knowledge, attitude and practice of citizens of Jargoye-Ramshe about solid waste management, Iran. In Proceedings 13th National Congress on Environmental Health, 11th-13th November, Kerman University of Medical Sciences, Kerman, Iran. (In Persian)
  11. Firoozi, M.A., Amanpour, S. and Mohammadi, A., 2011. Emplacement burying of urban household wastes with GIS: A Case Study, Lamerd City. Advanced Applied Geology. 1, 104-112. (In Persian with English abstract)
  12. Govender, R.D. Olaifa, A., and Ross, A.J., 2018. Knowledge, attitudes and practices of healthcare workers about healthcare waste management at a district hospital in KwaZulu-Natal. South African Family Practice. 60, 137-145.
  13. Hung, M.L. and Yang, W.F., 2007. A novel sustainable decision making model for municipal solid waste management. Waste Management. 27, 209-219.
  14. Kalantari, A., Salehi, S. and Aghaie, B., 2017. Study of the effects of environmental values on household's waste behavior (case study of Tehran). Quarterly Journal of Social Studies and Research in Iran. 5, 370-385. (In Persian with English abstract)
  15. Kassie, K.E., 2016. The problem of solid waste management and people awareness on appropriate solid waste disposal in Bahir Dar City: Amhara region, Ethiopia. Journal of Health and Environmental Sciences. 3, 1-8.
  16. Kumar, P.R., Jayaram, A. and Somashekar, R.K., 2009. Assessment of the performance of different compost models to manageurban household organic solid wastes. Clean Technologies and Environmental Policy. 11, 473-484.
  17. Malakootian, M. and Yaghmaean, K., 2004. Evaluation of the knowledge, attitude and paractice of residents of the city of Kerman to the municipal solid wastes management. Journal of School of Public Health and Institute of Public Health Research. 10, 27-38. (In Persian with English abstract)
  18. Mehdeinezhad, M.H., 2002. Quantity and quality of municipal solid wastes in spring and autumn seasons in Gorgan (1998). Journal of Gorgan University of Medical Sciences. 4, 72-76. (In Persian with English abstract)
  19. Moharamnejad, N., Omrani, G.A., Javid, A.H., Mostafaii, G.R. and Akbari, H., 2011. Evaluating the quantity and composition of solid waste generated in Kashan during 2009-10. Feyz. 15, 274-279. (In Persian with English abstract)
  20. Otsyina, H., Nguhiu-Mwangi, J., Mogoa, E., Mbuthia, P. and Ogara, W., 2018. Knowledge, attitude, and practices on usage, disposal, and effect of plastic bags on sheep and goats. Tropical Animal Health and Production. 50, 997-1003.
  21. Pichtel, J., 2005. Waste Management Practices: Municipal, Hazardous and Industrial, Boca Raton: Taylor Francis Group.
  22. Premakumara, D.G.J., 2011. Survey of household solid waste generation and public awareness on waste separation and compositing practices in Cebu city, Japan: Institute for Global Environmental Strategies.
  23. Safdari, M., Ehrampoush, M.H., Ghaneian, M.T., Morowati sharifabad, M.A., Mohammadloo, A. and Mirzaei Alavijeh, M., 2013. The survey of knowledge, attitude and practice among Yazd housewives regarding to recycling solid material. The Journal of Toloo-e-behdasht. 16, 22-32. (In Persian with English abstract)
  24. Tai, J., Zhang, W., Che, Y. and Feng, D., 2011. Municipal solid waste source, Separated collection in China: A comparative analysis. Waste Management. 31, 1673-1682.
  25. Yousefpour, S. and Noorian, S., 2012. Status of waste and its management in Chaharmahal va Bakhtiari province. In Proceedings 6th national conference and 1st international conference of waste management, 21th-22th April, Mashhad: Iran’s Municipalities and Village Administrations Organization. (In Persian)
محیط زیست و توسعه فرابخشی
دوره 7، شماره 76
تیر 1401
صفحه 1-11
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار