ارزیابی کیفیت آب رودخانه های حوزه آبخیز بهشت آباد با استفاده از روش های مختلف (با تاکید بر آبیاری)

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 گروه مهندسی محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران

2 گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران

3 گروه مهندسی طبیعت، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران

4 گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد، یزد، ایران

چکیده

به­منظور ارزیابی مناسب بودن کیفیت آب برای مصارف شرب و کشاورزی شاخص­های مختلفی استفاده می­شوند. هدف از این مطالعه بررسی کیفیت آب رودخانه‌های حوزه آبخیز بهشت‌آباد برای اهداف آبیاری است. برخی پارامترهای کیفی آب در 4 ایستگاه انتخابی به­طور ماهیانه طی فصول بهار و تابستان 1392 و 1398 با استفاده از روش استاندارد اندازه‌گیری شدند. سپس نسبت جذب سدیم، کل جامدات محلول و سدیم کربنات باقی­مانده، درصد سدیم محلول، نسبت کلی، شاخص نفوذپذیری و نسبت جذب منیزیم محاسبه شدند. طبق نتایج، کیفیت آب ایستگاه­ها از نظر شاخص نفوذپذیری با مقادیر کمتر از 80 میلی­گرم بر لیتر در وضعیت خوب، از نظر نسبت کلی با مقادیر کمتر از یک و از نظر درصد سدیم محلول با مقادیر کمتر از 200 در وضعیت مناسب بودند. از نظر سختی کل آب رودخانه­ها سخت، از نظر کل مواد محلول در آب، شیرین و از نظر نمایه­های سدیم کربنات باقی­مانده، درصد سدیم محلول، نسبت کلی، شاخص نفوذپذیری و نسبت جذب منیزیم وضعیت مناسبی داشتند. کیفیت آب طبق شاخص­های کیفیت آب در سال­ 1398 نسبت به سال 1392 تغییری نداشت. طبق نمودار ویلکاکس آب این رودخانه­ها در طبقه C2S1 و مناسب برای مصرف کشاورزی و طبق نمودار پایپر در گروه بی­کربنات- منیزیم- کلسیم و رده آب­های با سختی موقت قرار داشتند. به­طور کلی کیفیت آب این رودخانه‌ها از نظر کشاورزی تقریباً قابل قبول و برای آبیاری مناسب بودند.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. جلیلیان، م. و امینی، ژ. 1386. بررسی رابطه بین فاکتور EC و TDS در آب رودخانه زاینده­رود و آب آشامیدنی شهر اصفهان. اولین کنفرانس مهندسی برنامه­ریزی و مدیریت سیستم­های محیط زیست، تهران، ایران.
  2. زارع گاریزی، آ.، بردی شیخ، ا.، سعدالدین، ا. و سلمان ماهینی، ع. 1388. ارزیابی کیفیت شیمیایی آب­های سطحی و بررسی تغییرات فصلی آن. همایش ملی مدیریت بحران آب. دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت، ایران.
  3. غلام­ دخت بندری، م.، رضائی، پ. و غلام
    دخت ­بندری، ز. 1397.     ارزیابی کیفیت هیدروژئوشیمیایی آب زیرزمینی حوزه سیاهو، شمال شرق شهر بندرعباس. سلامت و محیط زیست. جلد 11، شماره 1، صفحات 97 تا 110.
  4. کرمی، ا. و هوشمند، ع. 1392. صحت­سنجی و برآورد ارتباط بین TDS و EC آب رودخانه کارون در فصول پرآب و فصول کم آب. چهارمین همایش ملی مدیریت شبکه­های آبیاری و زهکشی، اهواز، ایران.
  5. لطفی­نسب­­اصل، س.، درگاهیان، ف. و خسرو شاهی، م. 1399. ارزیابی کیفیت آب رودخانه گوپال و روند تغییرات آن واقع در حوضه آبخیز مارون- جراحی. مهندسی و مدیریت آبخیز. جلد 12، شماره 3، صفحات 835 تا 852.
  6. معانی جو، م.، بارونی نجف آبادی، ف.، خدابخش، س. و رحمانی، س. 1396. بررسی هیدروژئوشیمیایی و ارزیابی کیفی آب رودخانه شاوور، شوش، استان خوزستان. یافته­های نوین زمین­شناسی کاربردی. جلد 11، شماره 22، صفحات 1 تا 10.
  7. APHA. 2005. Standard methods for examination of water and wastewater. 21th ed. American Public Health Association, Washington, Part 1000-3000.
  8. Ayers, R.S. and Westcot, D.W. 1985. Water quality for agriculture. FAO Irrigation and drainage paper 29 Rev. 1. Food and Agricultural Organization, Rome. 1:74.
  9. Cordier, C., Guyomard, K., Stavrakakis, C., Sauvade, P., Coelho, F. and Moulin, P. 2020. Culture of microalgae with ultra-filtered seawater: a feasibility study. SciMedicine Journal.Vol. 2, No. 2, pp: 56-62.
  10. El-Gamal, A.A. 2016. Sediment and water quality of the Nile delta estuaries. In The Nile Delta, Springer, Cham. pp: 347-378.
  11. Meguid, M.A. 2017. Key features of the Egypt’s water and agricultural resources. In Conventional Water Resources and Agriculture in Egypt, Springer, Cham. Vol. 74, pp: 39-99.
  12. Pandhiani, S.M., Sihag, P., Shabri, A.B., Singh, B. and Pham, Q.B. 2020. Time-series prediction of stream flows of Malaysian rivers using data-driven techniques. Journal of Irrigation and Drainage Engineering. Vol. 146, No. 7.
  13. Piper, A.M. 1944. A graphic procedure in the geochemical interpretation of water‐analyses. Eos, Transactions American Geophysical Union. Vol. 25, No. 6, pp: 914-928.
  14. Prasad, G. and Ramesh, M.V. 2019. Spatio-temporal analysis of land use/land cover changes in an ecologically fragile area- Alappuzha District, Southern Kerala, India. Natural Resources Research. Vol. 28, No. 1, pp: 31-42.
  15. Qishlaqi, A., Kordian, S. and Parsaie, A. 2017. Hydrochemical evaluation of river water quality- a case study. Applied Water Science. Vol. 7, No. 5, pp: 2337-2342.
  16. Singh, S., Ghosh, N.C., Gurjar, S., Krishan, G., Kumar, S. and Berwal, P. 2018. Index-based assessment of suitability of water quality for irrigation purpose under Indian conditions. Environmental monitoring and assessment. Vol. 190, No. 1.
  17. Singhal, B.B. and Gupta, R.P. 1999. Applied hydrogeology of fractured rocks. Kluwer Academic Publishers, Dordrecht, The Netherlands, 400 pages.
  18. Solangi, G.S., Siyal, A.A. and Siyal, P. 2019. Analysis of Indus Delta groundwater and surface water suitability for domestic and irrigation purposes. Civil Engineering Journal. Vol. 5, No. 7, pp: 1599-1608.
  19. Younger, P. and Casey, V. 2003. A simple method for determining the suitability of brackish groundwater for irrigation. Waterlines Journal. Vol. 22, No. 2, pp: 11-13.
محیط زیست و توسعه فرابخشی
دوره 7، شماره 75
اردیبهشت 1401
صفحه 29-39

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار