محیط زیست و توسعه فرابخشی

مجله علمی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اخبار و اعلانات

راهنمای نویسندگان

فرم ها و فایل های لازم

اسامی داوران

مدلسازی حسابداری جریان هزینه-مواد و تحلیل چرخه عمر واحد کنسانتره صنعت ذوب روی ایران به منظور کاهش آلودگی های محیط زیستی

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 گروه زمین شناسی کاربردی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی شیمی HSE- ، گروه محیط زیست انسانی، دانشکده محیط زیست، کرج، ایران

3 گروه مهندسی محیط زیست و پایش آلاینده ها، پژوهشکده محیط زیست و توسعه پایدار، سازمان حفاظت محیط زیست، تهران، ایران

چکیده

پیشینه و هدف: طیف گسترده­ای از مزایای استفاده از حسابداری جریان هزینه- مواد در کشورهای در حال توسعه قابل مشاهده است. به­ طوری ­که به شرکت­ ها کمک می­ کند تا هزینه­ های پنهان خود را شناسایی نمایند، تلفات، ضایعات و اثرات محیط ­زیستی را کاهش دهند و باعث افزایش کیفیت و رقابت پذیری محصول، بهبود فرآیندها و همچنین بهره­ وری منابع شوند. معدن­کاری روی و صنایع مرتبط به آن مانند تولید کنسانتره و ذوب روی به دلیل آلودگی ­های فراوان ازجمله آلودگی آب­ های سطحی و زیرزمینی به واسطه عناصر سنگین موجود در شیرابه، نیازمند تحلیل چرخه عمر فرآیندی دارند. به­ طوری­ که با شناسایی دقیق فرآیندهای جاری در این حوزه، با بهره­ گیری از روش مدلسازی حسابداری جریان هزینه-مواد می­ توان ورودی وخروجی­ ها را به صورت دقیق مورد ارزیابی اقتصادی و تحلیل اثرات محیط زیستی قرار داد.
مواد و روش ­ها: در این تحقیق ضمن بازدید از واحد­های صنعتی ذوب روی و دریافت نظر کارشناسان و تلفیق با پایگاه داده نرم افزار سیما پرو، مدل چرخه حیات و شبکه چرخه عمر محصول و تأثیرات محیط ­زیستی آن تهیه شده است. با تحلیل چرخه حیات صنعت ذوب روی ایران و با استفاده از بهره­ وری سبز و محاسبه جریان هزینه - مواد در واحد نمونه انتخابی، به ردیابی جریان مواد پرداخته شده و مدلی برای چرخه حیات روی ارائه شده است. به­ طوری ­که از اطلاعات دریافتی از صنعت ذوب روی ایران و هم­چنین اطلاعات پایگاه داده نرم افزار سیما پرو و پیاده سازی مدل MFCA بر روی داده ­های مرتبط با تولید کنسانتره و ذوب روی استفاده شده است. در این مدل فرآیند­های ذوب روی و تولید کنسانتره روی به عنوان ورودی و انتشار گازهای گلخانه­ ای به عنوان خروجی در نظر گرفته شد.
نتایج: با تحلیل چرخه حیات صنعت ذوب روی ایران و با استفاده از بهره ­وری سبز بر طبق رابطه تعادل مواد ترکیب کلسین با  اسید سولفوریک به­ تولید کیک لیچ، نقره، سرب و آلودگی هوا منجر خواهد شد و برآورد­های تحقیق حاضر نشان می ­دهد که برای تولید یک تن شمش روی، میزان آلودگی هوا ۷ کیلوگرم خواهد بود. حسابداری هزینه جریان مواد در واحد لیچینگ مجموعه صنعتی مورد نظر نشان می ­دهد که به­ازاء 5070 کیلوگرم مواد ورودی با هزینه یا بهاء 12،350،000 تومان، هزینه سیستم 30،000،000 تومانی و هزینه انرژی 1،950،000 تومانی به مقدار تولید 3549 کیلوگرم محصول با هزینه یا بهاء 9،100،000 تومان دست می­ یابد، به ­طوری ­که 1536 کیلوگرم هم تولید باطله با هزینه 3،250،000 تومان ارزیابی گردیده است.
بحث: با ارائه الگوهای کامل چرخه حیات برای فرآیند ذوب روی و به صورت ویژه فرآیند کنسانتره ذوب روی، ورودی و خروجی­ های زنجیره تولید مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج ارزیابی چرخه عمر و بهره­ وری سبز، نشان می­دهد که ذوب روی آلودگی بیشتری نسبت به تولید کنسانتره ایجاد می­ نماید. بنابراین با دستیابی دقیق به هزینه جریان مواد اشاره شده، در فرآیند تولید کنسانتره ذوب روی می­ تواند ضمن به حداقل رساندن تلفات، با کاهش میزان آلایندگی محیط ­زیستی، ضمن کاهش هزینه ­های مستقیم، با افزودن بر مقدار ستانده اقتصادی موجب رشد و توسعه مجموعه شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مراجع
  1. Awuah-Offei, K. and Adekpedjou, A., 2011. Application of life cycle assessment in the mining industry. The International Journal of Life Cycle Assessment. 16. 82-89. https://doi.org/10.1007/s11367-010-0246-6
  2. Burritt, R.L., Herzig, C., Schaltegger, S. and Viere, T., 2022. Diffusion of environmental management accounting for cleaner production: Evidence from some case studies. J. Clean. Prod., 224, 479–491
  3. Genderen, E. and Wildnauer, M., Santero, N., and Sidi, N., 2016. A global life cycle assessment for primary zinc production. The International Journal of Life Cycle Assessment. 21. 10.1007/s11367-016-1131-8.
  4. Chattinnawat, W., Suriya, W. and Jindapanpisan, P., 2018. Application of MFCA with LEAN to improve pajama production process: A case study of Confederate International Co., Ltd. In Accounting for Sustainability: Asia Pacific Perspectives; Lee, K.-H., Schaltegger, S., Eds.; Springer International Publishing: Cham, Switzerland, 2018; pp. 209–235. ISBN 978-3-319-70898-0.
  5. Guo, X., Xiao, S., Xiao, X., Li, Q. and Yamamoto. R., 2002. LCA case study for lead and zinc production by an imperial smelting process in China - A brief presentation. The International Journal of Life Cycle Assessment. 7. 276-276. 10.1007/BF02978887.
  6. ISO 14040, 2006. Environmental management — Life cycle assessment — Principles and framework, ICS /13/13.020 /13.020.10
  7. ISO 14044, 2006. Environmental management — Life cycle assessment — Requirements and guidelines, ICS/13/13.020/13.020.10
  8. ISO 14051: Manual on Material Flow Cost Accounting, 2014. First published in Japan, Asian Productivity Organization Designed by Expressions, Inc. Printed by Hirakawa Kogyosha Co., Ltd., Japan. P 37. ISBN 978-92-833-2449-2.
  9. Jin, Y., Yu, L. and Wang, Y., 2022. Green Total Factor Productivity and Its Saving Effect on the Green Factor in China’s Strategic Minerals Industry from 1998–2017. Int. J. Environ. Res. Public Health, 19, 14717. https://doi.org/10.3390/ ijerph192214717
  10. Khasreen, M.M., Banfill, P.F.G. and Menzies, G.F., 2009. Life-Cycle Assessment and the Environmental Impact of Buildings: A Review. Sustainability, 1, 674-701.
  11. Kendall, A., 2012. Life Cycle Assessment for Pavement: Introduction. Presentation in Minutes, FHWA Sustainable Pavement Technical Working Group Meeting, April 25-26, 2012, Davis, CA.145−156. 10.5277/ppmp130114.
  12. Mehdilo, A., Irannajad, M. and Zarei, H., 2013. Flotation of zinc oxide ore using cationic and cationic-anionic mixed collectors. Fizykochemiczne Problemy Mineralurgii - Physicochemical Problems of Mineral Processing. 49.
  13. Pineda-Henson, R. and Culaba, A.B., 2004. Zinc Environmental Profile Life Cycle Assessment: Int J LCA, 9: 379. https://doi.org/10.1007/BF02979081
  14. Magyar, L., 2018. A Review of the Utility of Bayesian Network Models, the University of Akron, spring 2018.
  15. Razeghi, N. and Mobaraghi Dinan, N., 2011. Investigation of environmental effects of mining projects and their evaluation methods, Fifth Specialized Conference on Environmental Engineering, Tehran, University of Tehran, Faculty of Environment. (In Persian).
  16. Sarkheil, H. and Hassani, H., 2009. A new design for geoelectric surveying and inverse 1D and 2D modeling: the case of Karongah lead-zinc mine, 9th International Multidisciplinary Scientific GeoConference (SGEM), Bulgaria, 637-641.
  17. Sarkheil, H. and Rahbari, S., 2015. RRR (Reclamation, Remediation, and Recovery): Green Phases of Mining and Drilling Lifecycle Influence on and/or Influenced by Sustainable Development, European Online Journal of Natural and Social Sciences, Vol 4, No 4.
  18. Sabol, A., Sander, M. and Fučkan, D., 2013. The concept of industry life cycle and development of business strategies.
  19. Tachikawa, H., 2014. Manual on Material Flow Cost Accounting: ISO 14051, Asian productivity organization, p. 25. www.apo-tokyo.org
  20. Tran, T.T. and Herzig, C., 2020. Material Flow Cost Accounting in Developing Countries: A Systematic Review. Sustainability, 12, 5413. https://doi.org/10.3390/su12135413
  21. Yu, L. and Jin, Y., 2022. Dynamic characteristics of green development in China’s mining industry and policy implications: From the perspective of firm heterogeneity. Resour. Sci. 2022, 44, 554–569. doi: 18402/resci.2022.03.10
محیط زیست و توسعه فرابخشی
دوره 7، شماره 78
دی 1401
صفحه 71-85
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار