نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

نویسنده

گروه بیوسیستم، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

امروزه در کلانشهرها مدیریت اصولی و بهداشتی پسماندها یکی از مهم­ترین مسائل مربوط به حوزه مدیریت شهری می ­باشد. با رشد علم و فناوری مشخص شده است که بازیافت کردن مواد زائد یکی از مناسب­ترین گزینه­ ها در دفع پسماند می­ باشد. از طرفی مقدار قابل توجهی از پسماندهای جامد شهری از نوع پسماند آلی هستند. در صورت تبدیل این پسماندها به کود آلی که هم به حفظ محیط­ زیست کمک می­ کنند و هم باعث اشتغال­زایی می­شوند، از محصول نهایی تولید شده که در واقع همان کود کمپوست است می­ توان در کشاورزی به منظور بهبود بافت خاک، افزایش ظرفیت نگهداری و افزایش مواد آلی خاک بهره گرفت و هم از آن به عنوان جایگزینی مناسب به جای کودهای شیمیایی استفاده نمود. با توجه به اهمیت موضوع، این پژوهش به ارزیابی رایج­ترین فناوری­ های تولید کود از پسماند جامد شهری پرداخته است. فناوری­های مورد نظر در این پژوهش عبارتند از روش ورمی­کمپوست، کمپوست ویندرو (پشته­ای) و کمپوست راکتوری. به منظور بررسی جامع این فناوری­ ها از دو روش VIKOR و روش مجموع ساده وزنی (SAW) استفاده گردید. نتایج این پژوهش نشان داد که در بین فناوری­ های منتخب، فناوری ورمی­کمپوست بیشترین امتیاز را در هر دو روش مدل تصمیم ­گیری چند معیاره به­ دست آورده و به­ عنوان بهترین گزینه برای تولید کود از پسماند جامد شهری انتخاب می­ شود. پس از آن نیز فناوری کمپوست راکتوری و کمپوست ویندرو در رتبه­ های دوم و سوم قرار گرفتند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

  1. اصغرپور، م. 1383. تصمیم­گیری­های چند معیاره، انتشارات دانشگاه تهران.
  2. بیزه، م. 1393. ارزیابی فنی و اقتصادی تولید کود ورمیکمپوست به روش جریان پیوسته. پایان نامه کارشناسی ارشد مکانیزاسیون کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد.
  3. پیشگر کومله، س، ح، کیهانی، ع، مستوفی سرکاری، م، ر، جعفری، ع. 1392. انتخاب مناسب­ترین سامانه برداشت ذرت بذری بر مبنای مدل­های TOPSIS و SAW، مجله تحقیقات مهندسی کشاورزی، جلد 14، شماره 2، صفحات 81 تا 92.
  4. داوودی نژاد، م. بی پروا، پ. 1394. اولویت بندی فناوری های تولید انرژی از فرایندهای تصفیه فاضلاب به روش تحلیل سلسله مراتبی، نشریه انرژی ایران، شماره 3.
  5. رضوی، س، ح، هاشمی، س، عموزاد مهدیرجی، ح. 1393. تصمیم‌گیری چند شاخصه در شرایط اطمینان و عدم اطمینان، تهران، انتشارات ترمه.
  6. شاهنظری، آ. 1399. ارزیابی فنی، اقتصادی و زیست­محیطی نیروگاه­های حرارتی در مدیریت پسماند. مجله علمی مهندسی مکانیک. سال ٢٩، شماره 132، صفحات 9 تا 13.
  7. شاهنظری، آ. روحانی، ع. آق­خانی، م. ابراهیمی نیک، م. 1396. رتبه­بندی فرایندهای حرارتی تولید انرژی از زباله با استفاده از روش مجموع ساده وزنی(SAW). اولین کنفرانس ملی پژوهش­های کاربردی در علوم و مهندسی.
  8. شاهنظری، آ. 1399. اولویت­بندی فناوری­های بازیابی انرژی از زباله جامد شهری (مطالعه موردی شهر مشهد). فصلنامه پژوهش و فناوری محیط­زیست 5دوره 5، شماره 7، صفحات 67 تا 76.
  9. کامیابی، س. نوروزی­فرد، ه. 1394. بررسی
    روش­های رایج تولید کمپوست از پسماندهای عادی. کنفرانس ملی مدیریت کلانشهر با رویکرد محیط زیست
  10. هاشمی­مجد، ک. 1392. تولید کمپوست و ورمی­کمپوست از ضایعات آلی. انتشارات آییژ
  1. Chen, L. Y., and Wang, T. C., 2009. Optimizing partners’ choice in IS/IT outsourcing projects: The strategic decision of fuzzy VIKOR. International Journal of Production Economics, 120(1), 233-242. https://doi.org/10.1016/j.ijpe.2008.07.022
  2. Opricovic, S. and Tzeng, G. H., 2004. Compromise solution by MCDM methods: A comparative analysis of VIKOR and TOPSIS. European journal of operational research, 156(2), 445-455. https://doi.org/10.1016/S0377-2217(03)00020-1
  3. Safarian, S., Sattari, S., Unnthorsson, R. et al., 2019. Prioritization of Bioethanol Production Systems from Agricultural and Waste Agricultural Biomass Using Multi-criteria Decision Making. Biophys Econ Resour Qual 4, 4 2019. https://doi.org/10.1007/s41247-019-0052-0
  4. Sharma A. and Rawal N., 2021. The Selection of Wastewater Treatment Units Based on Analytical Hierarchical Process. In: Pathak K.K., Bandara J.M.S.J., Agrawal R. (eds) Recent Trends in Civil Engineering. Lecture Notes in Civil Engineering, vol 77. Springer, Singapore. https://doi.org/10.1007/978-981-15-5195-6_73
  5. Yunus, Sattar., Muis, R., Anggraini, N., and Ariani, F., 2020. A Multi-Criteria Decision Analysis for Selecting Waste Composting Technology in Makassar, Indonesia. Journal of Southwest Jiaotong University, 55(4).‏ https://doi.org/10.35741/issn.0258-2724.55.4.1
  6. Zaini, N. S. M., Basri, N. E. A., Zain, S. M., and Saad, N. F. M. 2015. Selecting the best composting technology using analytical hierarchy process (AHP). Jurnal Teknologi, 77(1).‏ https://doi.org/10.11113/jt.v77.3180