نوع مقاله : مقاله مروری
نویسندگان
1 گروه اقتصاد محیط زیست، پژوهشکده محیط زیست و توسعه پایدار، سازمان حفاظت محیط زیست، تهران، ایران
2 گروه تنوع زیستی و ایمنی زیستی، پژوهشکده محیطزیست و توسعه پایدار، سازمان حفاظت محیطزیست، تهران، ایران
چکیده
به منظور دستیابی به راهکاری مشترک و هماهنگ برای نقل و انتقال فرامرزی موجودات زنده تراریخته و ایجاد اطمینان و قانونمندی در زمینه مقررات ایمنی زیستی در دنیا و افزایش هماهنگی جهانی، پروتکل کارتاهنا تصویب شد. بر اساس بند دوم مادهی 23 این پروتکل دولتهای عضو موظفند در زمینه تصمیمگیری و سیاستگذاری در مورد موجودات زنده تراریخته با مردم و نهادهای مردمی مشاوره کرده و نتایج این مشاورهها را در دسترس عموم قرار دهند. در سال های اخیر محصولات تراریخته وارد سفره غذایی مردم ایران شده ولی اطلاع رسانی مناسبی درخصوص فواید آن برای مردم انجام نشده است. از آنجا که ساختار ژنتیکی گیاهان تراریخته از طریق مهندسی ژنتیک تغییر مییابد و این تغییر معمولاً در جهت بهبود مقاومت گیاه به برخی آفات یا بیماریهای گیاهی صورت میگیرد امیدواری وجود دارد که این امر منجر به کاهش مصرف سموم شیمیایی خطرناک شود. با وجود مصرف محصولات تراریخته در ایران، برچسبگذاری روی همه محصولات انجام نشده است و لازم است به اجرای آخرین مقرارت اعلامی سازمان غذا و دارو درخصوص تراریختگی و رخدادهای تراریختگی توجه اساسی شود.
کلیدواژهها
موضوعات
- احسانی، و.، فرجاله حسینی س.ج.، لشگرآرا ف.، 1390. بررسی دیدگاه های موافقان و مخالفان گسترش کشت گیاهان تراریخته با تأکید بر تأثیرات آن بر کشاورزی پایدار. اولین همایش ملی راهبردهای دستیابی به کشاورزی پایدار، اهواز، دانشگاه پیام نور استان خوزستان، خردادماه.
- احمدی، ح.، آزادی ح.، 1390. غذاهای تغییر ژنتیک یافته، فواید و ایمنی زیستی آن ها بر سلامتی انسان و طبیعت. ماهنامه علمی تخصصی کشاورزی زیتون، سال سی و یکم، 219، صفحات 8 تا 19.
- اسمعیل زاده، ن.س.، 1392. یک دهه تلاش برای توسعه ایمن زیست فناوری، مجله ایمنی زیستی، دوره ششم، شماره اول، بهار 92، صفحات 31 تا 40.
- خسروی، س.، توحیدفر، م.، 1391. نقش محصولات تراریخته در توسعه پایدار، مجله ایمنی زیستی، دوره چهارم، شماره چهارم.
- سعیدی تهرانی س.، پارساپور ع.، لاریجانی ب.، (1395). ملاحظات اخلاقی در فنآوریهای نوین ژنتیک با نگاه ویژه به محصولات تراریخته. مجله ایرانی اخلاق و تاریخ پزشکی، 9(2): صفحات 23 تا 37.
- غیاثوندغیاثی ف.، میرکزاده ع.، شیری ن.، 1394. عوامل مؤثر بر نگرش مصرف کنندگان به محصولات غذایی تراریخته) مورد مطالعه: شهرستان قزوین). مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه ی کشاورزی ایران، دوره 46 ،3 :438-427
- محمدی، س.ز.، یزدانپناه، م.، 1392. مزایا و ملاحظات بهرهمندی از گیاهان تراریخته، مجله ایمنی زیستی، دوره ششم، شماره 2، صفحات 123 تا 131.
- مهدیزاده، م.، ربیعی، م.، آلبویه، م.، رستگار، ح.، 1390. برچسبگذاری مواد غذایی تراریخته و حقوق مصرفکنندگان، فصلنامه حقوق پزشکی، سال پنجم، شماره 16، صفحات 115 تا 129.
- Bredahl L, 1999. Consumers’ cognitions with regard to genetically modified foods: results of a qualitative study in four countries. Appetite 33(3): 343–360.
- Cary Funk C, Kennedy B, 2016. The New Food Fights: U.S. Public Divides over Food Science. In: Pew Research Center. USA.
- Christou P, Twyman RM. 2004. The potential of genetically enhanced plants to address food insecurity.Nutrition research reviews 17(01):23-42.
- Fernandez-Cornejo J, Wechsler S., Livingston M, Mitchell L, 2014. Genetically Engineered Crops in the United States. In: U.S. Department of Agriculture Economic Research Report 162, Economic Research Service.
- Greene C, Wechsler SJ, Adalja A, Hanson J, 2016. Economic Issues in the Coexistence of Organic, Genetically Engineered (GE) and non-GE Crops. In: U.S. Department of Agriculture, Economic Research Service.
- Gruere GP, Rao SR, 2007. A review of International labeling policies of genetically modified food to evaluate India’s proposed rule. AgBioForum, 10: 51–64.
- Konig A, Cockburn A, Crevel RWR, Debruyne E, Grafstroem R, Hammerling U, Kimber I, Knudsen I, Kuiper HA, Peijnenburg AACM, Penninks AH, Poulsen M, Schauzu M, Wal JM, 2004. Assessment of the safety of foods derived from genetically modified (GM) crops. Food and Chemical Toxicology, 42: 1047–1088.
- Lupien JR. 2002. Hunger after the millennium: Perspectives and demands.Nutrition today 37(3):96-102.
- Prakash D, Verma S, Bhatia R, and Tiwary BN, 2011. Risks and Precautions of Genetically Modified Organisms. ISRN Ecology, 2011(369573), DOI: 10.5402/2011/369573
- Premanandh J, 2010. Global consensus-need of the hour for genetically modified organisms (GMO) labeling. Journal of Commercial Biotechnology, 17: 37–44.
- Salehi Jozani Gh, Tohidfar M, Sadeghi A, 2010. Biosafety of transgenic products. In: Modir Fallah Publication, pp. 297.
- Zoundi JS, Hitimana L, Hussein K. 2006. Agricultural Biotechnology and thetransformation of westafrican agriculture: Synthesis of the regional consultation with westafrican actors. Sahel and West AfricaClub Secretariat (SWAC)/OECD.