تبیین ساز و کارهایی برای طراحی چارچوبی برای استقرار نظام ارزیابی اثر پایداری در ایران

نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی

چکیده

این تحقیق با هدف توسعه و تدوین چارچوبی برای استقرار نظام ارزیابی اثر پایداری در ایران انجام شد. در این رابطه با استفاده از روش تحقیق میان فرهنگی، مباحثی شامل: هستی­شناسی، مفاهیم روش­شناسی، رهیافت‌ها و تجارب مورد بررسی قرار گرفت. طی روش نمونه‌گیری، از موارد ویژه که روشی هدفمند است، نظرات متخصصان (7 نفر)، کارشناسان (6 نفر)، سیاست­گذاران (5 نفر) و اعضای سازمان­های غیردولتی (5 نفر) در مورد هفت مسأله و موضوع کلیدی بررسی گردید: هستی‌شناسی و ابعاد SIA، کارگزاران و مجریان، جهت­گیری­ها و اولویت­ها، مسائل قانونی و حقوقی، جایگاه بخش­های دانشگاهی و تحقیقاتی و سطح اجرایی. نتایج نشان داد که علی­رغم وجود دیدگاه مناسب نسبت به اثربخشی نظام ارزیابی اثر پایداری در سامان­دهی فعالیت­های توسعه، در بسیاری موارد تعارض وجود دارد، به‌طوری‌که بعضی آن را زیر بخش ارزیابی محیط­زیستی می­دانند؛ که این موضوع بیان­گر، نبود ظرفیت فرهنگی و معرفت‌شناسی در دست‌اندرکاران ذیربط فعالیت­های توسعه در کشور است. بر این اساس برنامه­ای اجرایی شامل پنج مرحله: ظرفیت­سازی، توسعه و تجهیز نهادی، برنامه­ریزی، اجرا و ارزشیابی با اولویت ظرفیت­سازی در نهادها و سازمان­ها و افراد تأثیرگذار بر فعالیت­های توسعه در افق‌های زمانی مختلف پیشنهاد گردید.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مراجع

  1. بدری،س. ع.، رکن­الدین افتخاری،ع. 1382. ارزیابی پایداری: مفهوم و روش، تحقیقات جغرافیایی، شماره 69،  صفحه 9-34.

  2. پوراصغر سنگاچین، ف.1387. «نگاهی به تحولات بخش محیط­زیست در برنامه‌های توسعه با تأکید بر برنامه پنجم»، هفته‌نامه  برنامه، سال هفتم.

  3. شریف، ع.1387. کاربرد هست­ شناسی­ها در نظام مدیریت دانش، کتابداری و اطلاع رسانی. شماره3. دوره صفحه11،.6-97.

  4. رنجبر، ه.، حقدوست، ع. ا،، صلصالی، م.، خوشدل، ع. سلیمانی، م. ع.، بهرامی، ن. 1391. نمونه گیری در پژوهش­های کیفی: راهنمایی برای شروع، مجله پژوهش علوم سلامت و نظامی، سال دهم، شماره3 ، صفحه.238-250.

  5. محمد زاده، ع.1389. متن کامل قانون برنامه پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران (1394-1390). ناشر: خرسندی.

  6. محمودیان بیدگلی، م.، مثقالی، ف.، پوراصغر سنگاچین، ف. 1382. چالش­های فراروی توسعه پایدار در ایران. مجموعه مقالات همایش سیاست­ها و مدیریت برنامه‌های رشد و توسعه در ایران تهران، اسفند 1382: مدیریت و برنامه‌ریزی توسعه.

  7. European Commission. 2005. Impact Assessment Guidelines, SEC (2005), 791, http://ec.europa.eu/governance/impact/docs/SEC2005_791_IA%20guidelines_annexes.pdf.  

  8. Clive, G. and Kirkpatrick, C. 2006. ‘Assessing national sustainable development strategies: strengthening the links to operational policy’, Natural Resources Forum, 30: 146–56.

  9. Jacob, K.et al. 2004. “Ex-ante sustainability appraisal of national-level policies: A comparative study of assessment practice in seven countries.” Paper presented at the 2004 Berlin Conference “"Greening of Policies? Interlinkages and Policy Integration.” Retrieved 8 September 2010, from http://iatools.jrc.ec.europa.eu/public/IQTool/ResearchImpactAssessment/Jacob_et_alIAcountries.pdf.

  10. Ilesanmi, O.O., 2009. What is cross-cultural research?. International Journal of Psychological Studies, 1(2), p.82.

  11. OECD, 2010. Guidance on Sustainability Impact Assessment  OECD, Pages: 32.

  12. Najam A.  1997. “Monitoring Progress Towards Sustainability in Developing Countries.” Assessing Sustainable  Development edited by Peter Hardi and Terrence Zdan., 129 - 42. innipeg: International Institute for Sustainable Development.

  13. Nickel, S., and Trojan, A. 2011. Capacity Building / Kapazitätsentwicklung. Leitbegriffe der­ Gesundheitsförderung. Retrieved from http://www.bzga.de/leitbegriffe/?uid=08a6412b422491 96cea557e9d8df6257&id=angebote&idx=146

  14. Paul, S. 1990. Institutional Development in World Bank Projects , World Bank Working Paper, No. 392, World Bank, Washington, DC,

  15. Patton, M. 1990. Qualitative evaluation and research methods (pp. 169-186). Beverly Hills, CA: Sage.

  16. Veisi H., Liaghati H., Hashmi shadgan, F. and Edizadeh K. 2012. Mechanisms and Instruments of Sustainable Development, Dev. in Practice, 22(3): 385-399.

  17. United Nations 2002.  Report of World Summit on Sustainable Development (WSSD), Johannesburg ... 2002, at the Sandton Convention Centre in Johannesburg, South Africa., August 26-September 4, 2002.

  18. Udy, S.H., 1973. Cross-cultural analysis: Methods and scope. Annu Rev Anthropol., 2, pp.253-270.

محیط زیست و توسعه فرابخشی
دوره 1، شماره 57
پاییز 1395
صفحه 1-18

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار