نوع مقاله : مقاله علمی ترویجی

نویسندگان

1 دانشگاه علوم انتظامی امین، تهران، ایران

2 دانشگاه صنعتی اصفهان، تهران، ایران

3 راهنمایی‌و‌رانندگی تهران بزرگ، تهران، ایران

4 دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران

چکیده

در چند دهه‌ گذشته سیستم‌های حمل‌و‌نقل شهری و اثرات ناشی از آن توجه بسیاری از پژوهشگران را به خود جلب کرده است. تولید چندین آلاینده خطرناک ناشی از این سیستم‌ها، همواره سلامت انسان‌ها را در زندگی شهری به خطر انداخته است. تحلیل اثرات سرعت متوسط وسایل نقلیه بر میزان تولید آلاینده‌های محیط زیست هدف اصلی این مطالعه است. روش پژوهش از نوع توصیفی – تحلیلی است و جامعه مورد مطالعه در این پژوهش مناطق 22گانه شهر تهران هستند. داده‌های مورد مطالعه در این پژوهش شامل سرعت متوسط حرکتی خودروها و اطلاعات مربوط به سیستم حمل‌و‌نقل شهری از طریق بانک اطلاعات راهنمایی‌و‌رانندگی تهران بزرگ و سالنامه‌های شهرداری تهران دریافت شده است. در این پژوهش در ابتدا، سرعت متوسط حرکتی وسایل نقلیه برای 22منطقه شهر تهران بطور مجزا در دو دهه مختلف بطور میانگین محاسبه شده است. در مرحله بعدی سه آلاینده مهم تولیدی وسایل نقلیه بنام‌های کربن مونواکسید، گازهای فرار و اکسید نیتروژن برای این مناطق مورد بررسی قرار گرفت و میزان پاکیزگی و آلودگی مناطق مختلف شهر تهران و همچنین علل آن بررسی شد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که حداقل میزان تولید آلاینده‌های ناشی از وسایل نقلیه در یک بازه سرعتی خاص اتفاق می‌افتد و افزایش و کاهش سرعت از این میزان بازه سرعت، سبب افزایش تولید آلاینده‌های ناشی از وسایل نقلیه می‌شود. سیستم‌های حمل‌و‌نقل هوشمند برای کنترل سرعت بهترین ایده در جهت کاهش تولید آلاینده‌های محیط زیست هستند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

  1. احدی، س.، 1392. الزامات، حدود و مقررات استانداردهای آلایندگی تولیدی خودروهای سواری، سبک و سنگین یورو 2 و یورو 4، پالایش و پیش‌بینی هوا، شرکت کنترل کیفیت هوا، جلد اول.
  2. بهروز، ح.؛ باباخانی، ف. و سرکار، ع.، 1388. سامانه‌های مدیریت سرعت در نظام حمل‌و‌نقل و ترافیک، تهران، شرکت کنترل ترافیک تهران.
  3. پوراحمد، ا. و حیدری، ر.، 1395. بررسی آلودگی‌های زیست محیطی درکشورهای جهان اسلام، فصلنامه پژوهشهای سیاسی جهان اسلام، ۶ (۱)، ۱۴۳-۱۷۰.
  4. تاران، م.؛ عزیزی، ا. و خمان، آ.، 1392. آسیب‌شناسی طرح جامع کاهش آلودگی هوا»، اولین همایش ملی آلودگی هوا، اثرات و اقدامات کنترلی در ایران.
  5. خوشنویس، م. و پژویان، ج.، 1395. بررسی مقایسه‌ای اثر آلودگی زیست محیطی بر شاخص توسعه انسانی در کشورها با سطوح مختلف توسعه یافتگی، فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی، ۱۲ (۴۸)، ۳۳-۶۱.
  6. درگاهی، ع.؛ گلستانی‌فر، ح. و علوی، س.، 1391. بررسی میزان آلاینده‌های خروجی از اگزوز اتومبیل‌های شهر کرمانشاه و تاثیر آن بر سلامت انسان، دومین کنفرانس ملی بهداشت، ایمنی و محیط‌زیست.
  7. راهنمای مصرف سوخت ایران ویژه خودروهای بنزینی، 1389. شرکت ملی نفت ایران.
  8. رستم ­نژاد، م.؛ مومنی، ع. و آل­ ابراهیم، ن.، 1382. بررسی آلاینده‌ها و کارایی موتور گازسوز و اثرات زیست محیطی آن»، چهارمین همایش مراکز تحقیق و توسعه صنایع و معادن.
  9. شرکت مطالعات جامع حمل‌و‌نقل و ترافیک تهران. 1394. سالنامه آماری شهرداری شهر تهران.
  10. معصومی، ع. و ایزانلو، ح.، 1394. معاینه فنی و تاثیر آن بر کاهش آلودگی هوا، جلد اول
  11. موسیوند، ع.؛ شمس‌الدینی، ع. و اسدالهی­ همدانی، ا.، 1396. تخمین میزان آلودگی هوا با استفاده از داده‏های حجم ترافیک عبوری و داده‏های روزانه جوی در محدوده شهر مشهد،برنامه‌ریزی و آمایش فضا، ۲۱ (۲)، ۱۹۷-۲۱۸.
  12. مهتابی، م. و طاهریان، م.، 1396. ارزیابی میزان اثربخشی معاینه فنی بر بهبود عملکرد خودرو و کاهش آلودگی هوا، فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط‌زیست.
  13. میرشی، س.؛ عنایتی ­آهنگر، ف. و حسینی، و.، 1391. بررسی تاثیر الگوی رانندگی بر میزان آلایندگی تولیدی توسط خودروها در شهر تهران، دوازدهمین کنفرانس بین المللی مهندسی حمل‌و‌نقل و ترافیک.
  14. نادریان، م.، 1389. مطالعه تطبیقی سیاست‌های اعمالی بر خودروها برای کاهش آلایندگی هوا در ده کشور آسیایی، اقتصاد انرژی.
  15. ناصحی­نیا، ح.؛ رحمانی، آ.؛ قاینی، غ. و مهدی­نیا، س.م.، 1395. کاربرد روش‌های نوین حذف آلاینده‌های خطرناک زیست‌محیطی و بهداشتی با استفاده از نانوفتوکاتالیست‌ها، کومش، ۱۸ (۳)، ۳۰۹-۳۱۶.
  16. نژادملایری، و. و جعفرزاده، ج.، 1395. نقش خودروهای الکتریکی در کاهش آلودگی هوا و توسعه محیط‌زیست هوشمند، اولین کنفرانس ملی شهر هوشمند.
  17. نظری، ر.؛ مهدوی­ عادلی، م. و دادگر، ی.، 1391. بررسی عوامل موثر بر آلودگی محیط‌زیست در ایران طی دوره 1392-1353، فصلنامه علمی-پژوهشی، پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی
  18. نــوری،ح.؛میردامادی، ا. و آقایان، س. ع.، 1396. کاهش آلاینده‌های NOx و SOx در واحدهای صنعتی با استفاده ازشتاب دهنده الکترون، مجله پژوهش فیزیک ایران، ۱۷ (۲)، ۳۲۱-329.
  19. هاشمیان، س.ع.، 1384. برآورد خسارت‌های ناشی از آلاینده‌های Co و Nox خروجی از خودروهای با قوای محرکه پیکان بر سلامتی، اولین همایش آلودگی هوا و اثرات آن  بر سلامت.
  20. Zhang, J.; Wang, F.; Wang, K.; Lin, W. and Chen, C., 2011. Data-Driven Intelligent Transportation Systems: A Survey, IEEE Trans. Intell Transp. Syst, 5, 1-16.
  21. McCall, J. and Trivedi, M., 2006. Video-based lane estimation and tracking for driver assistance: Survey, system, and evaluation, IEEETrans. Intell. Transp. Syst., 7, 20–37.
  22. Krzyzanowski, M., 2008. WHO Air Quality Guidelines for Europe, J.Toxicol.Environ.Health A, 71, 47-50.
  23. Sivaraman, S. and Trivedi, M., 2010. A general active-learning framework for on-road vehicle recognition and tracking, IEEE Trans. Intell. Transp. Syst., 11, 267–276.
  24. WHO. 2006. WHO's global air-quality guidelines, Lancet, 368, 1302.