نوع مقاله : مقاله علمی - پژوهشی
نویسندگان
گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
چکیده
این مطالعه، به منظور بررسی و مقایسه وضعیت آلودگی گرد و غبار راسبشونده و خاک عمقی (10- 25 سانتی متر) به فلزات سنگین کادمیوم، سرب و روی در جهت وزش باد غالب (شمال غرب– جنوب شرق) محل دفن زباله شهر خاش اجرا شد. ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺑﻪ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻭﺿﻌﻴﺖ کنونی محل دفن زباله پرداخته و سپس نمونه ها از 10 ایستگاه در منطقه مورد مطالعه در دی ماه 1392 تهیه گردید. پس از آماده سازی نمونه ها غلظت فلزات سنگین مورد مطالعه با استفاده از دستگاه جذب اتمی اندازه گیری شد. مقادیر شاخص زمین انباشتگی، CF و ریسک اکولوژیکی با استفاده از فرمول محاسبه گردیدند. میانگین غلظت کادمیوم، سرب و روی در گرد و غبار راسب شونده به ترتیب 3/28، 83/1، 1190/65 میلی گرم بر کیلوگرم و در خاک عمقی به ترتیب 3/98، 114/21 و 1885/32 میلی گرم بر کیلوگرم شد. شاخص Igeo در رده آلودگی متوسط تا شدید، فاکتور آلودگی درجه آلودگی خیلی قوی و ریسک اکولوژیکی در رده قابل توجه اندازه گیری شد. نتایج آنالیزداده ها نشان داد ایستگاه شاهد 1 تقریباً بدون آلودگی و سایر ایستگاه ها آلودگی قوی از نظر عناصر سنگین روی، سرب و کادمیوم داشته اند.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
- بزی، ف؛ رضایی، م.ر. و صیادی اناری، م.ح.، 1396. بررسی آلودگی خاک به فلزات سنگین با استفاده از شاخص فاکتور آلودگی در محل دفن زباله شهری زاهدان. مجله محیط زیست و مهندسی آب. دوره 3، شماره 2، صفحات 170 تا 180 .
- حمزه، م.ع.؛ میرزائی، م. و مظفری، ح.، 1386. بررسی تغییرات غلظت سرب، روی، مس و کادمیوم در محیط زیست شهری کرمان. مجله علوم و تکنولوژی محیط زیست. دوره 11، شماره 3، صفحات 17 تا 21.
- فرهمندکیا، ز.؛ مهراسبی، م.ر.؛ سخاوتجو، م.ص.؛ حسنعلی زاده مظهر، ا.ش. و رمضان زاده، ز.، 1388. بررسی فلزات سنگین در ذرات راسبشونده از هوای شهر زنجان. مجله سلامت و محیط، فصلنامه انجمن علمی بهداشت محیط ایران. دوره 2، شماره 4، صفحات 240 تا 249.
- شهبازی، ع.؛ سفیانیان، ع.ر.؛ میرغفاری، ن.ا. و عین قلایی، م.ر.، 1391. بررسی آلودگی فلزات سنگین خاک با استفاده از شاخص های فاکتور آلودگی، زمین انباشتگی و شاخص جامع فاکتور آلودگی (مطالعه موردی: شهرستان نهاوند). محیط زیست و توسعه. سال3، شماره 5، صفحات 31 تا 38.
- رجبی، م. و سوری، ب.، 1394. ارزیابی مقادیر فلزات سنگین در ذرات گرد و غبار باریده بر شهرهای سنندج، خرم آباد و اندیمشک در غرب ایران 1392-1391. مجله سلامت و محیط. دوره 8، شماره 1، صفحات 11 تا 22.
- نادری زاده، ز.؛ ایوبی، ش. و خادمی، ح.، 1395. ارزیابی غلظت و میزان آلودگی فلزات سنگین در گرد و غبار اتمسفری مناطق شهری و صنعتی استان بوشهر. محیط زیست طبیعی، منابع طبیعی. دوره 69، شماره 2، صفحات 531 تا 548.
- Carlon, C., 2007. Derivation Methods of Soil Screening Values in Europe: A Review and Evaluation of National Procedures Towards Harmonization. European Commission, Joint Research Centre, Ispra, Lombardy, Italy.
- Ebrahimpour, M. and Mushrifah, I., 2008; Heavy metal concentrations (Cd, Cu and Pb) in five aquatic plant species in Tasik Chini, Malaysia. Journal of Environmental Geology. Vol. 54, pp: 689-698.
- El-Rjoob, A.W.; Massadeh, A. and Omari, M., 2008; Evaluation of Pb, Cu, Zn, Cd, Ni and Fe levels in Rosmarinus officinalis labaiatae (Rosemary) Medicial plants and soils in selected zones in Jordan Journal of Environmental Monitoring and Assessment. Vol. 140, pp: 61-68.
- Garrison, V.H.; Shinn, E.A.; Foreman, W.T.; Griffin, D.W.; Holmes, C.W. and Kellogg, C.A., 2003. African and Asian dust: From desert soils to coral reefs. BioScience. Vol. 53, No. 5, pp: 469-480.
- Griffin, D. and Kellogg, C., 2004. Dust storms and their impact on ocean and human health: Dust in earth’s atmosphere. EcoHealth. Vol. 1, No. 3, pp: 284-295.
- Hakanson, L., 1980. An ecological risk index for aquatic pollution control. Journal of A sedimentological approach. Water Research. Vol. 14, pp: 975-1001.
- Martin, J.M. and Whitfield, M., 1983. The significance of the river input of chemical elements to the ocean. In: Wong CS, Boyle E, Bruland KW, Burton JD, Goldberg ED (eds) Trace elements in seawater Plenum, New York. pp: 265-296.
- Muller, G., 1969; Index of geoaccumulation in sediments of the Rhine River. Journal of Geology. Vol. 2, No. 3, pp: 108-118.
- Navas, A. and Machin, J., 2002. Spatial distribution of heavy metals and arsenic in soils of Aragon (northeast Spain): controlling factors and environmental implications. Applied Geochemistry. Vol. 17, pp: 961-973.
- Pekey, H., 2006. Heavy metal pollution assessment in sediments of Izmit Bay, Turkey. Environmental Monitorinng and Assessment. Vol. 123, pp: 219-231.
- Revel-Rolland, M.; De Deckker, P.; Delmonte, B.; Hesse, P.P.; Magee, J.W. and Basile-Doelsch, I., 2006. Eastern Australia: A possible source of dust in East Antarctica interglacial ice. Earth and Planetary Science Letters. Vol. 249, No. 1-2, pp: 1-13.
- Sezgin, N.; Ozcan, H.K.; Demir, G.; Nemlioglu, S. and Bayat, C., 2004. Determination of heavy metal concentrations in street dusts in Istanbul E-5 highway. Environment International. Vol. 29, pp: 979-985.
- Thomilson, D.C.; Wilson, D.J.; Harris, C.R. and Jeffrey, D.W., 1980. Problem in heavy metals in estuaries and the formation of pollution index. Journal of Earth & Environmental Sciences. Vol. 33, No. 1-4, pp: :566-575.
- Turkian, K.K. and Wedepohl, K.H., 1961. Distribution of the elements in some major units of the Earth’s crust. Journal of Geological Society of America Bulletin. 72:175-192.
)