مدیریت پسماند
الهام کوشا؛ بهنام سپهرنیا؛ عطیه بیدگلیان
چکیده
یکی از منابع تولید مواد زائد شهری، مراکز بهداشتی‌درمانی است. در حال حاضر در کشور ما اطلاع دقیقی از کمیت و کیفیت پسماندهای تولیدی در مراکز بهداشتی درمانی در دسترس نمی‌باشد و متخصصان برای برنامه‌ریزی و مدیریت اصولی و صحیح پسماندهای تولیدی در این مراکز مجهولات بسیاری پیش رو دارند. این مطالعه توصیفی مقطعی و کاربردی طی سال 97-96 در مراکز ...
بیشتر
یکی از منابع تولید مواد زائد شهری، مراکز بهداشتی‌درمانی است. در حال حاضر در کشور ما اطلاع دقیقی از کمیت و کیفیت پسماندهای تولیدی در مراکز بهداشتی درمانی در دسترس نمی‌باشد و متخصصان برای برنامه‌ریزی و مدیریت اصولی و صحیح پسماندهای تولیدی در این مراکز مجهولات بسیاری پیش رو دارند. این مطالعه توصیفی مقطعی و کاربردی طی سال 97-96 در مراکز بهداشتی درمانی جنوب تهران انجام شد. در این مطالعه 90 چک لیست در فصل های مختلف توسط کارشناسان بهداشت محیط مورد بررسی قرار گرفت. میزان تولید پسماندهای عادی و عفونی و همچنین نحوه مدیریت پسماند در مراکز بهداشتی درمانی تعیین شد. سرانه وزنی تولید پسماند عادی، عفونی و تیز و برنده به ترتیب در مراکز بهداشتی و درمانی به ازای هر مراجعه کننده 24، 6/13 و 10 گرم در روز می باشد. سرانه حجمی پسماند عادی، عفونی و تیز و برنده به ترتیب در این به ازای هر مراجعه کننده 03/0، 014/0 و 01/0 لیتر در روز می باشد. میزان تولید پسماند در مراکز بهداشتی و درمانی با توجه به نوع فعالیت این مراکز که بیشتر جنبه اداری و آموزشی دارد، پایینتر از حدی است که بتواند چالش جدی پیش روی مدیریت پسماند در این مراکز قرار دهد. ضعف در تفکیک پسماندها و عدم جلوگیری از اختلاط پسماند عادی و عفونی، لزوم آموزش به پرسنل و نظارت بیشتر را میطلبد. بهترین عملکرد سیستم مدیریت پسماند در این مراکز در خصوص دفع ایمن و صحیح زائدات نوک تیز در ظروف ایمن است.
مهری شمس قهفرخی؛ عباس عسکری ندوشن؛ فریده شمس قهفرخی
چکیده
جمعیت کره زمین بین 1960 تا 2018، از سه میلیارد نفر به بیش از هفت میلیارد نفر افزایش یافته است. در طی این دوره، بشر با سرعت بی‌سابقه‌ای تغییراتی را در محیط زیست جهانی رقم زده است. رابطه‌ی جمعیت و محیط زیست یک رابطه‌ی دو سویه است. از یک سو، افزایش جمعیت و پیشرفت‌های اقتصادی و صنعتی بر محیطزیست تأثیر می‌گذارد و از سوی دیگر، تغییرات ...
بیشتر
جمعیت کره زمین بین 1960 تا 2018، از سه میلیارد نفر به بیش از هفت میلیارد نفر افزایش یافته است. در طی این دوره، بشر با سرعت بی‌سابقه‌ای تغییراتی را در محیط زیست جهانی رقم زده است. رابطه‌ی جمعیت و محیط زیست یک رابطه‌ی دو سویه است. از یک سو، افزایش جمعیت و پیشرفت‌های اقتصادی و صنعتی بر محیطزیست تأثیر می‌گذارد و از سوی دیگر، تغییرات زیست‌محیطی، خشک‌سالی و گرم شدن کره‌ی زمین و آب شدن یخچال‌ها و ...، بر پویایی جمعیت تأثیر می‌گذارد. با توجه به مسائل زیست محیطی که در سالیان اخیر در اثر گرمای جهانی و افزایش گازهای گلخانه‌ای، افزایش آلودگی‌های هوا و آب، شکل حادتری به خود گرفته است، توجه به مسأله‌ی افزایش جمعیت و تأثیری که افزایش جمعیت می‌تواند بر محیط زیست داشته باشد، دغدغه‌ای مهمی برای جمعیت‌شناسان شده است. بحران‌های زیست محیطی، به‌ویژه بحران آب در سال‌های اخیر، این سؤال را بوجود آورده است، که آیا کشور ایران با توجه به ظرفیت حمل زمین، توان تحمل این حجم جمعیت را دارد؟ به این منظور، در این مطالعه با استفاده از روش کتابخانه‌ای، به بررسی رابطه‌ی جمعیت بر محیط زیست پرداخته شده است. نتایج حاصل از بررسی‌ها نشان داد که با توجه به افزایش جمعیت به 106 میلیون نفر تا سال 1420 و 107 میلیارد متر مکعب آب شرب مورد نیاز برای این جمعیت، و ادامه‌ی روند کم‌بارشی در کشور، همچنین کمبود منابع آبی تجدید‌پذیر، کشور در آینده با چالش‌های فراوانی برای تأمین منابع آبی برای جمعیت خود مواجه خواهد بود.
ارزیابی زیست محیطی
یحیی چهرآذر؛ فائزه چهرآذر؛ محمد جواد امیری
چکیده
امروزه تغییر در کاربری و پوشش اراضی در اثر عامل بسیار اثرگذار افزایش جمعیت ایجاد می‌شود. تغییر سیمای سرزمین از طریق تغییر پوشش و کاربری اراضی صورت می پذیرد. این مطالعه به منظور بررسی، مقایسه و تحلیل آثار رشد شهر بر سیمای سرزمین دو منطقه از شهر کرج با ماهیت ساختاری متفاوت و بررسی روند تغییرات سیمای سرزمین در اثر رشد شهری انجام شده ...
بیشتر
امروزه تغییر در کاربری و پوشش اراضی در اثر عامل بسیار اثرگذار افزایش جمعیت ایجاد می‌شود. تغییر سیمای سرزمین از طریق تغییر پوشش و کاربری اراضی صورت می پذیرد. این مطالعه به منظور بررسی، مقایسه و تحلیل آثار رشد شهر بر سیمای سرزمین دو منطقه از شهر کرج با ماهیت ساختاری متفاوت و بررسی روند تغییرات سیمای سرزمین در اثر رشد شهری انجام شده است. به منظور تهیه نقشه‌های پوشش سرزمین و آشکارسازی تغییرات، از تصاویر ماهوارهای و سنجه‌های سیمای سرزمین استفاده شد. پوشش های زمین در سه کلاس عمدة پوشش گیاهی(فضای سبز) در کلاس یک، فضای باز در کلاس دو و ساخت و ساز در کلاس 3 طبقه بندی شدند. تجزیه و تحلیل سنجه‌های سیمای سرزمین در منطقه 4 حاکی از آن است که مساحت طبقه ساخت و ساز شهری در بازه زمانی 15 ساله 48 درصد رشد داشته و اثرات این رشد مبنای کاهش میزان مساحت طبقههای فضای سبز و باز به ترتیب به میزان 19 و 39 درصد گردیده است. این نتایج در منطقه 9 نیز با توجه به کاهش یک درصدی از مساحت طبقه پوشش فضاهای سبز از کل سیمای سرزمین منطقه به همراه کاهش تعداد این لکه ها مبین حذف شدن لکههای فضای سبز میباشد. بنابراین با این روند تخریب وکاهش وسعت و پیوستگی شبکه موزاییک لکه های فضای سبز و باز شهری، ارائه خدمات اکولوژیک و بهبود کیفیت محیطزیست این مناطق در معرض تهدید قرار دارند. لذا الگوبرداری از مدل هایی که اصول اکولوژی سیمای سرزمین را در برنامه ریزی و مدیریت شهری بیان می کند در اقدامات توسعه ای، اصلاحی و احیاء ساختار اکولوژیک سرزمین بسیار ضروری می باشد.
محیط زیست دریایی
حمیدرضا اکبرپور؛ سید باقر میرعباسی؛ احسان کامرانی
چکیده
آلودگی دریایی از دیرباز به عنوان یکی از الویت ها و اهداف سطح بالای سازمان بین المللی دریانوردی (ایمو) مطرح بوده است. در این میان آلودگی ناشی از دفع ضایعات به عنوان یکی از مهمترین مباحث مطروحه توسط ایمو مورد توجه بوده است. این پژوهش در پی بررسی عملکرد ایمو به عنوان سازمان صلاحیتدار در این زمینه است. به طور کلی ایمو با ایجاد ...
بیشتر
آلودگی دریایی از دیرباز به عنوان یکی از الویت ها و اهداف سطح بالای سازمان بین المللی دریانوردی (ایمو) مطرح بوده است. در این میان آلودگی ناشی از دفع ضایعات به عنوان یکی از مهمترین مباحث مطروحه توسط ایمو مورد توجه بوده است. این پژوهش در پی بررسی عملکرد ایمو به عنوان سازمان صلاحیتدار در این زمینه است. به طور کلی ایمو با ایجاد تغییر در ساختار و متناسب سازی آن با اهداف مصرح در اساسنامه خود، زمینه را برای مقابله با انواع آلودگی دریایی مهیا نموده است. تأسیس کمیته حفاظت از محیط زیست دریایی و سپس تأسیس کمیته فرعی آلودگی های دریایی و مقابله با آن به وضوح بر تأکید ویژه ایمو برای مقابله با انواع آلودگی به ویژه آلودگی ناشی از دفع ضایعات اشاره دارد. علاوه بر این تدوین و تصویب کنوانسیون اختصاصی پیشگیری از آلودگی دریایی ناشی از دفع ضایعات و سایر مواد (کنوانسیون لندن) و پروتکل آن، به تمرکز بر مبارزه با این نوع آلودگی کمک فراوانی نموده است. این کنوانسیون و پروتکل آن با اجرای برنامه‌های نظارتی، کنترل تخلیه ضایعات را مدیریت می نماید. همچنین این کنوانسیون در ابتدا دفع ضایعات از نوع خاصی را هدف قرار داد و سپس به تدریج این رژیم را محدودتر نمود. این مسأله سبب شد تا محیط زیست دریایی و سایر منافع حاصل از دریا از جمله منافع اقتصادی دریایی بیش از پیش محافظت شود. در مجموع کنوانسیون لندن و پروتکل آن باعث شد که آلودگی ناشی از دفع ضایعات در مرکز توجه جامعه دریایی قرار گیرد و ابزار حقوقی مناسب در جهت کنترل و پیشگیری این نوع آلودگی فراهم شود.
توسعه پایدار
مهدی اکبری گلزار
چکیده
در اواسط قرن بیستم بود که انسان متوجه این امر گردید که اگر به بهره‌برداری از طبیعت در جهت دستیابی به اهداف توسعه‌ای خود ادامه دهد دیگر هیچ‌چیز از منابع طبیعی برای ادامه زیست خود باقی نخواهد گذاشت. به همین منظور به فکر چاره‌ای برای بالا بردن بهره‌وری از منابع طبیعی و حفاظت از آن در عین ادامه به مسیر توسعه خود افتاد. ایده‌ای که یکی ...
بیشتر
در اواسط قرن بیستم بود که انسان متوجه این امر گردید که اگر به بهره‌برداری از طبیعت در جهت دستیابی به اهداف توسعه‌ای خود ادامه دهد دیگر هیچ‌چیز از منابع طبیعی برای ادامه زیست خود باقی نخواهد گذاشت. به همین منظور به فکر چاره‌ای برای بالا بردن بهره‌وری از منابع طبیعی و حفاظت از آن در عین ادامه به مسیر توسعه خود افتاد. ایده‌ای که یکی از مهمترین جنبه‌های مفهوم توسعه پایدار گردید. کنفرانس‌های متعددی در جهت محافظت از محیطزیست با توجه به روند توسعه کشورها برگزار گردید که آخرین آن‌ها کنفرانس پاریس 2015 با حضور 198 کشور و صدور توافق‌نامه پاریس بود. اجرای این توافق‌نامه تأثیرات چندجانبه بسیاری برای کشورهای متعهد خواهد داشت. در این پژوهش تأثیرات اجتماعی اجرای توافق‌نامه پاریس که ایران نیز متعهد به انجام آن شده است، مورد بررسی قرار خواهد گرفت. روش مورد استفاده تحلیل محتوای کیفی میباشد که با تحلیل متن توافق‌نامه صورت می‌گیرد. نتایج گویای این است که ایران برای اجرای این توافق و عدم تجاوز از درصد انتشار گازهای گلخانه‌ای تعهد داده شده، نباید نرخ توسعه سالانه‌اش از 2 درصد تجاوز کند. این نرخ پایین عملاً کشور ما را از رسیدن به کشورهای پیشرفته جهان عقب می‌اندازد. همچنین در زمینه اجتماعی باعث ایجاد عقب‌ماندگی و فشار بر طبقه پایین جامعه با شدت گرفتن بحران مشروعیت برای دولت می‌گردد.
آلودگی هوا
راضیه فرهادی؛ مهدی کارگر؛ قاسم ذوالفقاری
چکیده
آلودگی هوا، یک تهدید جهانی برای بهداشت عمومی و محیط زیست، به ویژه در مناطق شهری است. از این رو برای کنترل و برنامه ریزی غلظت آلاینده ها از مدلسازی استفاده می شود. در این مقاله یک مدل بر مبانی رگرسیون خطی به منظور پیش بینی کوتاه مدت CO، PM10 و O3 بر حسب پارامترهای هواشناسی ارائه شده است. داده های پارامترهای هواشناسی شامل ...
بیشتر
آلودگی هوا، یک تهدید جهانی برای بهداشت عمومی و محیط زیست، به ویژه در مناطق شهری است. از این رو برای کنترل و برنامه ریزی غلظت آلاینده ها از مدلسازی استفاده می شود. در این مقاله یک مدل بر مبانی رگرسیون خطی به منظور پیش بینی کوتاه مدت CO، PM10 و O3 بر حسب پارامترهای هواشناسی ارائه شده است. داده های پارامترهای هواشناسی شامل رطوبت، فشار، حداقل و حداکثر دما و سرعت باد (سازمان هواشناسی بیرجند) و داده های آلودگی هوا (غلظت CO ،PM10 و O3) از اداره کل محیط زیست بیرجند، تهیه و به صورت میانگین روزانه استفاده شد. برای مدلسازی رگرسیون خطی از نرم افزار SPSS.16 استفاده گردید. نتایج بدست آمده نشان داد که بیشترین ضریب همبستگی برای آلاینده CO با حداقل درجه حرارت، 53/0 و کمترین ضریب همبستگی با مقدار 166/0 بود. بیشترین ضریب همبستگی آلاینده PM10 با سرعت باد، 33/0 و کم ترین ضریب همبستگی این آلاینده با فشار، 082/0 بدست آمد. بیشترین ضریب همبستگی آلاینده O3 با حداکثر درجه حرارت، 50/0و کمترین ضریب همبستگی این آلاینده با جهت باد، 09/0 بدست آمد. همچنین نتایج حاصل از مدل رگرسیون برای آلاینده مونوکسیدکربن در مقایسه با دو آلاینده دیگر، بهتر بود.